13 Milyon emekli dipte: Ekonomik kriz en çok onları vurdu

Yüksek enflasyon ve eriyen maaşlar en çok emeklileri vurdu. En düşük emekli maaşı olan 16 bin 881 lirayla yaşamaya mahkûm edilen emekliler, açlık sınırı altında yaşam mücadelesi veriyor. Geçim derdi öyle büyüdü ki emekli, dul ve yetimler artık sosyal yardım almadan hayatını sürdüremez hale geldi.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) sosyal koruma istatistiklerine göre, sosyal koruma kapsamında emekli, dul-yetim ve engelli maaşı alan kişi sayısı 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 3.5 artarak 17.4 milyon olurken, emekli yaşlı maaşı alan kişi sayısı 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 4 artarak 12.9 milyona yükseldi.

Devletin sosyal koruma yardımları 2024’te 2023’e göre yüzde 98 artarak, 2.6 trilyon liradan, 4.8 trilyon liraya yükseldi. Emeklilerin toplam sosyal koruma yardımlarından aldığı pay ise 2023’e göre artarak, yüzde 44’ten yüzde 46’ya çıktı. 2023’te emeklilere 1.1 trilyon lira sosyal koruma yardımı yapılırken, 2024’te bu rakam 2.2 trilyon liraya yükseldi. Sosyal koruma yardımlarının yüzde 62.5’i nakdi olarak verilirken, en büyük payı yüzde 75 ile emekli ve yaşlılara yapılan yardımlar oluşturdu. Yüzde 16.1 ile dul ve yetim yardımları ikinci sırada yer aldı.

SAĞLIK 2. SIRADA

Nefes gazetesinde yer alan habere göre, sosyal koruma yardımları içinde ikinci en yüksek ödeme sağlık için yapıldı. Toplam yardımların yüzde 30.8’ini oluşturan hastalık ve sağlık bakımı için 1.5 trilyon lira harcandı. Bir yıldaki artış oranı yüzde 89 oldu. Sosyal koruma kapsamında dul ve yetimlere 501.4 milyar lira, aile ve çocuklara 309.8 milyar lira harcama yapıldı. Sosyal koruma yardımları, 2024’te gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 10.9’unu oluştururken, ihtiyaç grupları bazında yüzde 5.1 ile emekliler en yüksek paya sahip oldu.

18.3 MİLYON VATANDAŞ DESTEK ALIYOR

Türkiye’de 2024 yılında sosyal koruma kapsamında maaş yardımı alan kişi sayısı i 18.3 milyona çıkarken, 12.9 milyonunu emekliler oluşturdu, Toplam dul yetim maaşı alan kişi sayısı 4.2 milyon kişiye yükselirken, engelli maaşı alan kişi sayısı 851 oldu. 2024’te ayni yardım tutarı 1.8 trilyon lira olurken, nakdi yardımların tutarı 3 trilyon lirayı buldu. Ayni yardımların yüzde 82’sini hastalık ve sağlık bakımları oluşturdu. Sosyal koruma yardımlarının yüzde 11.3’ü şartlı olarak verildi.

Sosyal koruma yardımları (Milyar TL)

Emekli/yaşlı ➜ 1.177

Hastalık/sağlık➜ 809

Dul yetim➜ 265

Aile/çocuk➜ 190

Sosyal dışlanma➜ 102

Engelli➜ 77

İşsizlik➜ 24

Toplam➜ 2.648

Sosyal yardım ve maaş alan kişi sayısı

Emekli/yaşlı ➜12.935

Dul/yetim➜ 4.221

Engelli/malul➜ 851

Toplam➜ 18.344