AİHM 2024 istatistikleri açıklandı: Türkiye hak ihlali başvurularında lider

31 Aralık 2024 itibariyle mahkeme önünde sonuçlanmayı bekleyen başvuru sayısı, 2023’e kıyasla 68 bin 450’den 60 bin 350’ye düştü. Bu düşüşte, Türkiye, Macaristan ve Sırbistan gibi ülkelerden gelen başvuruların azalması etkili oldu. 2024 yılında AİHM’e 28 bin 800 başvuru gelirken, bu sayı 2023’te 34 bin 650 oldu.

Türkiye aleyhine sonuçlanmayı bekleyen 21 bin 600 başvuru bulunuyor. Bu başvuruların 17 binden fazlası, 15 Temmuz 2016 sonrası yaşanan süreçle ilgili. Türkiye’yi 8 bin 150 dava ile Rusya ve 7 bin 700 dava ile Ukrayna takip ediyor. Rusya’nın Avrupa Konseyi’nden çekilmesi nedeniyle davaların sayısı azalırken, Ukrayna hala aktif olarak Avrupa Konseyi sistemi içinde yer alıyor.

AİHM, 2024 yılında 10 bin 829 başvuruyu 1102 kararda sonuca bağladı. Türkiye hakkında verilen 73 karardan 67’sinde bir veya daha fazla ihlal tespit edildi. Türkiye, en çok özgürlük ve güvenlik hakkı (madde 5), adil yargılanma hakkı (madde 6), özel ve aile hayatına saygı hakkı (madde 8) ve ifade özgürlüğü hakkı (madde 10) ihlallerinden mahkum edildi.

2024 yılının anahtar davaları arasında yer alan Aydın Sefa Akay v. Türkiye davasında, AİHM, Birleşmiş Milletler yargıcı ve eski Büyükelçi Akay’ın tutuklanmasını hukuka aykırı buldu. Akay, 15 Temmuz sonrası ByLock kullandığı iddiasıyla tutuklanmış ve 7,5 yıl ceza almıştı. Mahkeme, Akay’a 21 bin Euro manevi tazminat ve 7 bin Euro yargılama gideri ödenmesine hükmetti.

Mahkeme Başkanı Bosnjak, AİHM’in 2024 yılında iklim değişikliği ile ilgili önemli kararlar verdiğini belirtti. Büyük Daire, Duarte Agostinho ve Diğerleri v. Portekiz ve Verein Klima Seniorinnen Schweiz and Others v. İsviçre davalarında, iklim değişikliğinin azaltılması alanındaki pozitif yükümlülükler ve ilgili ş