AİHM’in emsal kararını kabul etmeyen mahkeme yargıyı dinamitler

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Çarşamba, Ekim 4 2023

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi ve eski Danıştay Üyesi Prof. Dr. Ali Ulusoy, Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan'ın "Yalçınkaya kararına katılmıyoruz" açıklamasını eleştirdi. AYM'nin, kararını beğenmese de AİHM kararlarına uymak durumunda olduğunu kaydeden Ulusoy, "Aksi halde sistem işlemez ve tıkanır. Üstelik aynı şeyi iç hukuktaki mahkemeler de kendisine yapar. AİHM ve AYM kararlarının emsal etkisini yani örnek olarak bağlayıcılığını kabul etmeyen bir mahkeme, yüksek mahkeme de olsa, hem yargılama sisteminin temelini dinamitlemiş olur; hem de bizzat Anayasa'yı ihlal etmiş olur." dedi.

Bold Medya'da yer alan habere göre Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı Başkanı ve öğretim üyesi olan Prof. Dr. Ali D. Ulusoy, AİHM’nin Yüksel Yalçınkaya kararını değerlendirdi.

Ulusoy, Gülen Hareketi davalarında ByLock ve BankAsya hesaplarının delil kabul edilmesini adil yargılanma hakkına aykırı bularak Türkiye’yi mahkûm ettiği Yalçınkaya kararının Anayasa’nın 90’ncı iç hukuk yönünden bağlayıcılığı sorununu tekrar gündeme getirdi.

Ulusoy’un T24’de yayınlanan yazısı şöyle:

“AİHM ve AYM kararlarının emsal etkisini yani örnek olarak bağlayıcılığını kabul etmeyen bir mahkeme, yüksek mahkeme de olsa, hem yargılama sisteminin temelini dinamitlemiş olur; hem de bizzat Anayasa’yı ihlal etmiş olur.

AİHM’nin geçtiğimiz günlerde verdiği ve yargılamalarda ByLock ve BankAsya hesaplarının delil kabul edilmesini adil yargılanma hakkına aykırı bularak Türkiye’yi mahkûm ettiği Yalçınkaya kararı sonrası AİHM kararlarının iç hukuk yönünden bağlayıcılığı sorununu tekrar gündeme getirdi.

Aynı şekilde AYM’nin bireysel başvuruda verdiği kararların benzer davalara emsal etkisinin Yargıtay tarafından kabul edilmemesi ve Yargıtay’ın bu AYM kararlarını bağlayıcı görmemesi sorunu da önemli bir sorun olmaya devam ediyor.

Konuya ilişkin olarak Cumhurbaşkanı, AİHM kararının uygulanmayacağını ima etti.

Adalet Bakanı da Yalçınkaya kararının sadece o davacı için etki doğuracağını ve benzer davalar için bağlayıcılığı olmayacağını belirtti.

Oysa kararın gerekçesinde bu kararın benzer davalar açısından emsal teşkil edeceği ve bağlayıcı olacağı çok açık biçimde vurgulanmış.

Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı da kendi içtihatlarının AİHM kararından farklı olduğunu ve AİHM kararını doğru bulmadıklarını ifade etmiş.

Gerçi Sayın Başkanın açıklamasından, AİHM kararının bağlayıcı olmadığı ya da kendilerini AİHM kararı ile bağlı görmedikleri yönünde bir anlam çıkarmak mümkün görünmüyor. Sadece kendi içtihatları ile AİHM kararının bağdaşmadığı yönünde bir tespit va