AİHM kara listesini açıkladı: İfade özgürlüğü ihlalinde Türkiye birinci sırada

Türkiye 2020’de Avrupa’da ifade özgürlüğünü en çok ihlal eden ülke oldu. AİHM’nin açıkladığı rakamlara göre Türkiye, dava başvurularında ise Rusya’dan sonra ikinci sırada yer aldı.

SHABER3.COM

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) açıkladığı 2020 bilançosu, Türkiye’de insan haklarının durumunu gözler önüne serdi. Rakamlara göre Türkiye bir kez daha ifade özgürlüğünün en çok ihlal edildiği Avrupa ülkesi oldu. AİHM’ye yapılan dava başvurularında ise Türkiye, Rusya’dan sonra ikinci sırada yer aldı.

TÜRKİYE İNSAN HAKKI İHLALLERİNDE KARA LİSTEDE
AİHM’nin 2020 bilançosu mahkemenin Strasbourg’daki merkezinde bir basın toplantısıyla açıklandı. DW’nin aktardığı habere göre 2019’da olduğu gibi geçen yıl da AİHM’nin iş yükünün önemli bölümünü Rusya, Türkiye, Ukrayna, Romanya ve İtalya kaynaklı dava başvuruları oluşturdu. Bu ülkelere karşı başvurular toplam başvuruların yüzde 75’ine eşit. AİHM’de hâlihazırda karara bağlanmayı bekleyen yaklaşık 62 bin dava başvurusu bulunuyor.

15 TEMMUZ BAŞVURULARI ARTIŞTA ETKİLİ OLDU
Dava başvurusu sıralamasında Rusya 13 bin 800 başvuru ile ilk sırada yer aldı. İkinci sırada ise 11 bin 150 başvuru ile Türkiye var. Bununla birlikte AİHM Başkanı Robert Spano, geçen yıl Türkiye’den gelen başvuruların bir yıl öncesine oranla yüzde 27 artış gösterdiğini belirtti. Bu durumun, Türkiye’de 15 Temmuz sonrası Türk mahkemeleri gündemine gelen davaların sonuçlanmaya başlanmasından kaynaklandığını söyledi.

ADİL YARGILANMA HAKKININ İHLALİ İLK SIRADA
Rakamlara göre, Türkiye’den yapılan başvurulardaki artışın daha ziyade Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) adil yargılanma hakkıyla ilgili maddesi temelinde yapıldığına dikkat çekti.

Hakkında en fazla karar açıklanan devletler sırasıyla Rusya (185), Türkiye (97), Ukrayna (86), Romanya (82) ve Azerbaycan (37) oldu. Rusya hakkında açıklanan kararların 173’ünde AİHS’nin en az bir maddesinin ihlal edildiğine hükmedildi. Rusya en fazla vatandaşlarının özgürlük ve güvenlik hakkını ihlalden hüküm giydi.

TÜRKİYE’DE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ YOK
Türkiye hakkında açıklanan 97 karardan 85’inde AİHS’nin en az bir maddesinin ihlal edildiği sonucuna varılırken, altı davada ihlal bulunmadı; bir dava dostane çözümle, beş dava ise diğer yollardan sonuçlandı. Türkiye davalarında en fazla AİHS’nin ifade özgürlüğüyle ilgili 10’uncu maddesinin ihlaline hükmedildi.

AİHM, geçen yıl Avrupa geneli için 80 kez 10’uncu maddenin ihlaline hükmetti. Türkiye 31, Rusya ise 23 davada 10’uncu maddeyi ihlal etmekten hüküm giydiler. Türkiye davalarında açıklanan kararlarda 21 kez adil yargılanma hakkı, 16 kez özgürlük ve güvenlik hakkı, 14 kez mülkiyet hakkı, 11 kez de toplanma ve dernek kurma özgürlüğüyle ilgili maddelerin ihlal edildiği sonucuna varıldı.

Son dönemlerde AİHM’nin Selahattin Demirtaş, Osman Kavala ve Atilla Taş gibi tanınmış isimler hakkında Türkiye aleyhine verdiği ihlal kararları dikkat çekmişti.

AİHM, Avrupa genelinden 32 bin 232 başvuruyu değişik nedenlerden ötürü “kabul edilemez” buldu. Pandemi şartlarına rağmen geçen yıl toplam 871 davada karar açıkladı. Bunların 762’sinde AİHS’nin en az bir maddesinin ihlaline hükmederken, 84’ünde ihlal bulmadı. Davaların 6’sı dostane çözümle, 24’ü ise diğer yollardan sonuçlandı.

En fazla ihlal kararı AİHS’nin 5’inci (özgürlük ve güvenlik hakkı) ve 6’ncı (adil yargılanma hakkı) maddeleri temelinde verildi. Adil yargılanma hakkı temelinde 287, özgürlük ve güvenlik hakkı temelinde ise 208 ihlal kararı açıklandı. AİHS’nin “evlenme” ve “eğitim” haklarıyla ilgili maddeleri temelinde ise karar çıkmadı.

AİHM BAŞKANINDAN ÇAĞRI
AİHM Başkanı İzlandalı yargıç Robert Spano, AİHS’nin hukuk devleti çerçevesinde işlev gören güçlü, bağımsız ve tarafsız mahkemeler tarafından pratikte uygulamasını sağlamanın Avrupa Konseyi üyesi her devletin “ödev ve sorumluluğu” olduğu mesajı verdi.
<< Önceki Haber AİHM kara listesini açıkladı: İfade özgürlüğü... Sonraki Haber >>
ÖNE ÇIKAN HABERLER