AKP'nin ilk dönemleri demokrat mıydı?

Stockholm Üniversitesi’nden İktisatçı Doç. Dr. Erik Meyersson, Göteborg Üniversitesi Demokrasi Çeşitleri Enstitüsü’nün (V-Dem) yayınladığı, 173 ülkeyi kapsayan “demokrasi” verilerini derleyen bir makale yayınladı. Verilerin, AKP’nin iktidara geldiği ilk yıllarda gerçekleştirdiği reformlarla Türkiye’de hak ve özgürlükleri genişlettiği tezini doğrulamadığı belirtildi. 350 farklı göstergeden yararlanarak elde edilen verilerle yazılan makalede AKP öncesi Türkiye’nin, AKP Türkiyesi’nden daha demokratik olduğu verilerle ortaya konuldu.

Birgün'den Fatih Kıyman'ın rapordan aktardığına göre, Türkiye’nin demokrasi standardının Cumhuriyet tarihi boyunca yalnızca iki kez, 1980 darbesi sonrasında ve AKP iktidarında dünya ortalamasının altına düştüğü görülüyor.

Meyersson, uluslararası ve ulusal medyada günümüzde hâlâ dillendirilen “AKP’nin demokrat dönemi” tezlerinin bilimsel ve ölçülebilir bir dayanağı olmadığını vurguladı. 1983-2002 yılları arasında Türkiye demokrasisinin küresel eğilimlere paralel şekilde iyileşme gösterdiği görülürken AKP’nin iktidara geldiği dönemde (2003-2014 verileri) hak ve özgürlüklerin küresel ölçekte 'durağanlığa' Türkiye’de ise düşüşe geçtiği görülüyor. Çarpıcı şekilde, Türkiye’nin demokrasi standardının Cumhuriyet tarihi boyunca yalnızca iki kez, 1980 Darbesi sonrasında ve AKP iktidarında (2013 sonrası) dünya ortalamasının altına düştüğü belirtildi.

V-Dem Enstitüsünün yaptığı ölçümlerde temel vurgusu “çoğunluğun olası zorbalığı karşılığında bireylerin ve azınlıkların haklarının korunması” üzerine kurulu. Enstitü, bunun mutlak suretle “sivil hakların, hukukun üstünlüğünün, erkler ayrılığının ve yürütmenin gücünün sınırlı tutulmasından” geçtiğinin altını çiziyor. Türkiye 2002 öncesinde demokratik standartlar açısından Latin Amerika ve Avrupa ülkelerine yakınlaşırken gerçekleşen değişim Türkiye’yi öyle bir noktaya getirdi ki, Türkiye günümüzde Afrika ülkelerinin