SAMANYOLUHABER | ANALİZ- Dolar 12 Ekim 2018'den bu yana en yüksek seviyeye tırmandı ve yeniden 6 lirayı geçti. Piyasa üzerinde iki risk belirleyici oluyor.
Bunlardan biri Amerika Birleşik Devletleri (ABD) eksenli, diğeri Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) kaybettiği İstanbul Büyükşehir belediye başkanlığı seçimini iptal ettirme ısrarından vazgeçmemesi.
ABD eksenli riskler de kendi içinde ikiye ayrılıyor. Birincisi Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sisteminin teslim alması halinde ABD’nin mali ve askeri müeyyide uygulama ihtimali.
Türkiye, S-400'leri haziranda teslim alırsa piyasalarda tam bir kıyamet senaryosundan bahsediliyor.
TRUMP SAVAŞ FİTİLİNİ ATEŞLEDİ
Diğer risk ise dün itibarıyla ABD Başkanı Donald Trump’ın fitilini ateşlediği ticaret savaşı. Trump, Çin’e 10 Mayıs Cuma gününe kadar mühlet verdi.
Şartları kabul edilmediği takdirde Çin’den 200 milyar dolarlık ithalatı ihtiva eden kalemlerde Gümrük Vergisi’ni yüzde 10’dan yüzde 25’e çıkaracak.
Trump’ın Avrupa’dan ithal edilen otomobiller için yüzde 25 ilave Gümrük Vergisi’nde karar vermek üzere olduğu belirtiliyor ki Almanya ve Fransa gibi Avrupa’nın lokomotif ekonomilerinde bu kararını etkisi şimdiden “yavaşlama” şeklinde derinden hissediliyor.
AVRUPA’DAKİ YAVAŞLAMA TÜRKİYE’DE KRİZ
Avrupa’da büyüme tahminlerinin yerine yüzde 0,5 civarında küçülme tahminleri alıyor. Türkiye’nin otomotiv ihracatının son üç aydır azalması sürpriz değil.
Kriz otomotiv firmalarını vurdu. TOFAŞ Bursa fabrikasında vardiya 3’ten 2’ye indirildi. Japon Honda, Kocaeli Gebze’de 23 yıldır faal olan tesisi kapatma kararı aldı.
Dolayısıyla ticaret savaşı yeniden alevlenirse Türkiye ihracat ve turizm sektörlerinde bu sene ummadığı bir küçülme ile karşı karşıya gelebilir.
Mart ayından bu yana net döviz rezervlerinde 12 milyar dolarlık bir kayıp var. TCMB kaybın sebebini izah edemiyor.
NET REZERV HÂLÂ MUAMMA
Merkez Bankası’nın (TCMB) net döviz rezervlerinin kaç milyar dolar olduğu hâlâ muamma. Türk Lirası’nın son bir ayda yüzde 10 erimesinin en mühim sebebi TCMB’nin güven vermeyen kararları ve çelişkili beyanları oldu.
6 Mayıs Pazartesi sabah saatlerinde dolar 6,00 TL oldu ve 2018 yılı ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye tırmandı.
Doları tutmak için artırılan faizlerin getirdiği durgunluk, rezervlerin erimesi yüzünden artan riskler hesaba katıldığında son 8 ayda ödenen bedel boşa gitti.
YSK'NIN KARARI TUZ BİBER EKTİ
Dolar ve euro tırmanmaya devam ederken AKP, 31 Mart Mahalli İdareler Genel Seçimi’nde kaybettiği İstanbul Büyükşehir belediye başkanlığı seçimini iptal ettirmek için Yüksek Seçim Kurulu’na 3 valiz dolusu klasörle müracaat etti. YSK ise müracaatı kabul ederek seçimleri yenileme kararı aldı.
TL, dolar ve euro karşısında günlük yüzde 2'den fazla eridi.
Dolar, 2018 yılı ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye çıkarak 6,00 TL eşiğini gün içinde aştı.
DOLAR NE OLACAK?
İstanbul’da seçimlerin tamamen yenilenmesi kararı hem faizi hem de döviz kurlarını yukarı çıkaracak.
Ticaret savaşları, dünya ekonomisindeki yavaşlama temayülü ve mevcut kriz yetmezmiş gibi sandıktan çıkan sonuçlara YSK marifeti ile müdahale edilmesi anlamına gelecek iptal kararı yatırımcıları Türkiye’den hızla uzaklaştıracaktır.
YSK iptal kararı açıkladıktan kısa süre sonra dolar 6,18 TL ila 6,22 TL arasına yükselme ihtimali artacaktır. Teknik analize göre böyle. Ki saat 20.15 itibariyle dolar kuru 6.10 seviyelerinde hareket ediyor.
TAMAMEN KONTROLDEN ÇIKABİLİR
Ancak yatırımcılar iktidarın kaybettiği seçimlerin bir hükmünün kalmadığına kanaat getirirse piyasalar tamamen kontrolden çıkabilir.
O zaman 6,50 TL ve üzerinde kısa süreli ralliler bile ihtimal dahilinde.
Elinde yeterli rezervi kalmadığı için Merkez Bankası piyasanın döviz talebinin karşılayamayacak. İşte o panik anlarında dolar 7 lirayı bile aşabilir.
Yeni bir siyasi gerilime tahammülü olmayan yatırımcılar TL varlıkları satmaya devam edecek. Euro da 6,88 TL ila 6,94 TL arasına tırmanabilir.
Borsa İstanbul, YSK'dan İstanbul seçimi için iptal kararı çıkabileceği endişesi ile 6 Mayıs Pazartesi günü birkaç saat içinde yüzde 2'ye yakın değer kaybetti.
FAİZ YÜKSELİR, BORSA 90 BİNİN ALTINA ÇAKILIR
Hazine’nin 2 yıllık borçlanma maliyeti (gösterge tahvilin faizi) yüzde 26’yı bulabilir. Halihazırda yüzde 24!
Borsa İstanbul (BİST) 100 endeksi “iptal” iddialarının etkisi ile bugün yüzde 1 ekside kapattı.Yarından itibaren endekste 87 bine kadar hızlı bir düşüş olabilir. Özellikle bankacılık ve otomotiv hisselerinde sert satışlar sürpriz sayılmaz.
Destek noktası da kırılırsa 84 bin seviyesine kadar devam eder satış dalgası.
ALTIN FİYATLARI DA TIRMANIYOR
Kur artışına bağlı olarak altın fiyatları da yükselecek. Bugün altın fiyatları da yüzde 0,5 arttı.
İstanbul Kapalıçarşı’da altının gramı 246,3 TL’den, çeyrek altın 404,7 TL’den satılıyor. Cumhuriyet altını ise 1.631 TL oldu.
