'Aşı 2024'ten önce bulunmayacak' iddiası

Haftalık Gazete’den İsmail Yuvacan, bütün dünyanın beklediği korona virüsü aşısıyla ilgili senaryoları yazdı. Bazı şirketlerin 12-18 ay arasında aşının hazır olacağı açıklamalarının gerçeği yansıtmadığı belirtilen yazının bir bölümü şöyle:

 

Koronavirüs kabusunu bitirmek için en etkili silah bir aşı olacak. Aşı için yarışan şirketlerin bazıları ilk partinin 12 ila 18 ay içinde hazır olacağını söylüyor.

Hemen söyleyelim, bu son derece iyimser bir beklenti. Acı gerçek şu ki bu kadar kısa sürede bir aşının bulunması ancak mucizelerle mümkün olabilir. Ve elbette o mucize hiçbir zaman gerçekleşmeyebilir de.

Su çiçeği ve grip aşıları 28, papilloma (cinsel yolla bulaşan genital siğil) aşısı 15, rotavirüs 15, bebeklere vurulan beşli karma aşı (Difteri, tetanoz, boğmaca, çocuk felci, influenza tip B) 11 yıllık bir sürecin sonunda insanların hizmetine sunulabilmişti.

ABD’li Dr. Maurice Hilleman’ın 1963-1967 arasındaki 4 yılda, küçük kızı Jerly Lynn’in boğazından aldığı virüs kültürüyle ürettiği kabakulak aşısı, bu alanda bir rekor.

Buna karşılık HIV’e karşı bir aşımız hala yok. Bir diğer koronavirüs olan SARS’a da aşı bulabilmiş değiliz.

Halen dünyanın dört bir yanında Covid-19 için 254 ilaç, 95 aşı çalışması sürüyor. Aşılardan 7’si, Faz 1 olarak adlandırılan insanlar üzerindeki denemelerin ilk aşamasına başladı.

Normal şartlarda, ilk kez üretilecek bir aşı için sadece akademik çalışma ortalama iki yıl sürer. En iyi ihtimalle araştırmacıların kolları sıvayıp laboratuvara girmesi 2022’yi bulurdu. Ama potansiyel korona aşısı için bu aşamalar 4 aya sığdı.

Normal şartlarda aday aşının üretilmesi, sırasıyla fare ve maymunlar üzerindeki denemeler, bir sonraki aşa