Batı ülkelerinde muhacirleri bekleyen tehlike: Sosyal yardım tuzağı

Demokratik refah devletleri bir insan hakkı olarak herkesin temel ihtiyaçlarını karşılamayı görev kabul ediyor ve bunu anayasayla garanti altına alıyor. Ayrım yapmaksızın aynı hakları mültecilere de veriyor. Vatandaşlarına asgari gelir temin etme yanında, barınma imkanları sağlıyor.

 

Bu nedenle sosyal devlet uygulamalarının olduğu Avrupa ülkelerinde insanlar maişet derdi çekmiyor. Kimse, “aç kalır mıyım?”, “seneye ne yerim ne içerim?” diye kaygılanmıyor. Çoluk çocuğunun geleceğini düşünerek birikim yapma zorunluluğu hissetmiyor.

İnsanca yaşama hakkını temin eden bu sistem bazen istismarlara açık olabiliyor. Bazen de teşebbüs kabiliyetini, üretme becerisini öldürebiliyor. Bazı insanlar çalışmasa da geliri garanti olduğu, ihtiyaçları karşılandığı için rahatını bozmak istemiyor. Mücadele gerektiren süreçlere girmekten kaçınıyor.

Literatürde “Welfare Trap” diye bir kavram var. Refah devletlerinde yaşayan bazı insanların, aldıkları yardımlar ve sosyal destekler nedeniyle üretkenlikten kopup, dar gelir grubuna hapsolmalarından, fakirlik çemberinde dönüp durmalarından bahsediyor kavram. Nitelikli iş becerisine, yeterli eğitime veya teşebbüs kabiliyetine sahip olmayan bu kişiler asgari ücretten iş bulabiliyorlar. Tam zamanlı çalışsalar dahi elde ettikleri gelir, aldıkları sosyal yardım kadar oluyor. Çalışmasıyla çalışmaması arasında bir fark olmadığı için, çalışmamayı, mazeret üretmeyi tercih edebiliyorlar.

Refah devletlerindeki var olan takdire değer sosyal yardım uygulaması zamanla bir kapana, tuzağa dönüşebiliyor. İnsanlar çalışmayıp yardımla geçindikleri için bir meslekte, bir alanda ilerleyemiyorlar. Güçlü bir CV’