Bir Savunma Mekanizması Olarak 'Yansıtma'

Bu haftaki yazımda, hem şimdiye kadar yazdığım konulardan biraz uzaklaşmış, hem de az da olsa alanım dışına çıkmış olacağım; onun için kusura bakmayın. İnsan olarak zaman zaman bazı sözler ve olaylar karşısında kendinizi tutamadığınız anlar olur. Şaşırır kalırsınız; konuşacağınız söz kalmaz. Hatta neredeyse kendinizden şüphe edersiniz. Bazen konum açısından çok önemli kişiler, öylesine absürt bir manzara ve söylem sergilerler ki, insan olarak üzülmemeniz ve hayretler içerisinde kalmamanız elde değildir.

Böylesine bir ruh haleti, aslında normal bir durum olmasa gerektir. Evet olamaz zira bütün olanlardan bir insanın aslında kendisi sorumluyken, başkalarını suçlaması, sorumluluğu kendi üzerinden atması ve bunu da bir hayat tarzı haline getirmesi, genel bir ruhi bozukluktan kaynaklandığı aşikâr görünmektedir. Konuyu bu açıdan araştırırken, karşıma başlıkta belirttiğim ve psikolojide “YANSITMA” diye isimlendirilen bir tür ruh hastalığı çıktı. İngilizce “projection” kelimesiyle adlandırılan yansıtma, bireylerin kendi içlerinde kabul edilemez buldukları özellikleri, başka bir kişiye atfettikleri psikolojik bir savunma mekanizmasıdır. Buna göre bu ruh haletine, savunma psikolojisi de denebilir. Nitekim Sigmund Freud, bu rahatsızlığın, bastırılmış rahatsız edici duygulardan kaçınmanın bir yolu olarak sıklıkla kullanılan bir savunma mekanizması olduğunu belirtir. Bir tür ruhsal rahatsızlık olan bu hastalığın, farklı çeşit ve tezahürleri olmakla beraber, en yaygın şekli nevrotik projeksiyondur ki, insanlar kendi içlerinde kabul edilemez buldukları duyguları, güdüleri veya tutumları, bir başkasına atfedebilirler.

Konuyu, alanın uzmanlarından kısaca özetleyerek sizinle paylaşmak istiyorum:      

‘Yansıtma’ rahatsızlığında en belirgin ve başta gelen özellik, bu yapıdaki biri, ken