Birleşmiş Milletler'den 'Ayasofya' raporu

.

BM İnsan Hakları Konseyi’nce atanan iki bağımsız raportörünün hazırladığı Ayasofya raporunda, Türkiye’nin Ayasofya üzerinden hem kendi halkını hem de diğer halkları “ayrıştırdığı” değerlendirmesi yapılarak, Türkiye'ye, böyle bir yaklaşım izlemek yerine birleştirici bir rol oynaması çağrısı yapıldı. Raportörler Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın kılıçla verdiği hutbenin daha da endişe yarattığını belirterek, Türk hükümetini Ayasofya konusunda tüm paydaşlarla diyalog kurmaya davet etti.

BM insan hakları uzmanları, Türkiye’nin dini ve kültürel grupları birleştirmek yerine birbirinden ayrıştıran adımlar atmasının küresel çapta tarihi bir hata olacağını kaydetti. Raporda uzmanlar, Türkiye’nin 1500 yıllık kültürel bir dünya mirası olan Ayasofya’yı “kültürel bir buluşma yeri” olarak kullanması çağrısında bulundu.

Karima Bennoune ve Ahmed Shaheed adlı özel raportörler tarafından hazırlanan raporda, olağanüstü bir evrensel değeri olan Ayasofya’nın korunması gerektiğine vurgu yapıldı. İki uzman, tekrar camiye dönüştürme kararının Ayasofya konusunda hem Türk halkını hem de Türkiye’nin ötesindeki halkları ayrıştırdığı görüşünü dile getirerek, “Ayasofya'nın kubbesi herkesi kapsayacak kadar büyük olmalı” ifadesini kullandı.

İnsan hakları uzmanları hazırladıkları raporda şu ifadeleri kullandı: “Başlangıçta dünyadaki Bizans Hıristiyan mimarisinin en güzel örneklerinden biri olarak inşa edilen Ayasofya, ilk kez 1453 yılında Osmanlı İmparatorluğu altında bir cami haline geldi. Türkiye'nin 20’inci yüzyılda laik bir cumhuriyete dönüşmesi sonrasında 1934 yılında müzeye dönüştürüldü. Ayasofya Hıristiyanlar ve Müslümanlar da dahil olmak üzere tüm başka inançlara sahip kişiler, hatta dini inançları olmayanlar tarafından hem di