Covid-19 uzun vadede insanları nasıl etkileyebilir?

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Çarşamba, Şubat 2 2022

Bir pandemiden sağ çıkmak her zaman sorunun sona erdiği anlamına gelmeyebilir; bazı virüsler sağlık üzerinde uzun vadeli etkide bulunabilir ve sonunda bir dizi sarsıcı hastalığa yol açabilir.

1960'larda, 1918 İspanyol Gribi'nden kurtulanların uzun vadede neler yaşadığını inceleyen epidemiyologlar, olağandışı bir eğilim fark etmeye başlamışlardı. 1888 ile 1924 yılları arasında doğanlar, yani pandemi sırasında bebek ya da genç erişkinlik çağında olanların, yaşamlarının bir noktasında Parkinson hastalığına yakalanma olasılıklarının, farklı zamanlarda doğanlara göre iki - üç kat daha fazla olduğu görülüyordu.

Bu çarpıcı bir tespitti. Grip enfeksiyonlarının olası nörolojik sonuçları yüzyıllardır doktorlar tarafından belgelenmişti. Bunun 1385'e kadar uzandığını gösteren tıbbi raporlar var. Dünya çapında 500 milyona yakın insana bulaşan İspanyol Gribi'nin yaygınlığı, bilim insanlarının, hastalık riskinin artması ile salgın arasında bağlantı kurabileceği anlamına geliyordu.

Son yıllarda, HIV, Batı Nil virüsü, Japon ensefaliti (beyin enflamasyonu), koksakivirüs, Batı ekine ensefalit virüsü ve Epstein-Barr virüsü salgınlarından kurtulanlarda da yüksek Parkinson riski tespit edildi.

Bunun nedenini anlamaya çalışan nörologlar, bu virüslerin her birinin beyne geçebildiğine ve bazı durumlarda bazal ganglionlar olarak bilinen ve karmaşık hareketlerin koordinasyonunu kontrol eden kırılgan yapılara zarar vererek bir dejenerasyon sürecini başlatarak Parkinson'a yol açabileceğine inanıyorlar.

BBC Türkçe'de yer alan bir değerlendirme habere göre Bilim insanları şimdi de, mevcut pandeminin önümüzdeki on yıllarda daha yüksek bir Parkinson vakası oranını tetikleyip tetiklemeyeceğini izlemeye çalışıyor.

ABD'nin Michigan eyaletind