Ekonomideki gerileme kalıcı: Bankalar borçları çeviremiyor, yabancı fonlar çoktan terk etti

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan rakamlara göre ülkede üst üste iki çeyrekte küçülme yaşandı. Bankalardan üretim sektörüne kadar birçok alanda bu küçülme derinden hissediliyor. Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Hayri Kozanoğlu, Sputnik Radyo'da resesyonun sebeplerini sıralarken, buradan çıkışın yakın vadede çok kolay olmadığını dile getirdi:

"Türkiye'de büyüme rakamları, bir çeyrekten diğer çeyreğe değişim olarak verilir ve yorum yapılırdı. Bu rakama baktığımızda 2017'nin dördüncü çeyreğine göre ekonominin yüzde 3 daraldığı görülüyor. Ne var ki dünyada daha fazla resesyon değerlendirmesi yapılırken itibar edilen ölçü bir önceki üç aya göre büyükmüş mü küçülmüş mü diye bakılır. Bu istatistiğe göre Türkiye'nin resmen resesyona girdiği anlaşılmış oldu. Temmuz-eylül arası dönemde ekonomi yüzde 1.1 oranında küçülmüştü. Son çeyrekte 2.4 küçülünce bu resesyon anlamına geliyor. Genelde büyüme pastanın büyümesi ve ona bağlı dilimlerin büyüyüp küçülmesine göre değerlendiriliriz. İki çeyrek küçülmesi, yüzde 3.5 küçülmesi önemli.

Resesyonun birçok sebebi var: Başkanlık sistemi, yetkilerin tek elde toplanması, kurumsal yapıların yok olması, eğitimde gericileşme, bürokraside liyakat kurallarının işlememesi. Bunlar Türkiye'nin orta uzun dönemde sağlıklı bir büyüme sağlayamayacağının temel nedenleri. Ülkenin bir büyüme kapasitesi var. Aynı arabanın motorunun çok zorlanmadan sonra stop etmesine benziyor. 24 Haziran'da ekonomi üstünden seçmene mesaj verelim derken krediler çok hızlandırıldı. 200 milyar doların üstünde kredi saçıldı. Bu mekanizmayı bankacılık sistemi kaldıramadı. Türkiye yabancı fonlara çok bağlı bir ekonomi. Yabancı fonlar sorunu görüp ülkeyi terk etti. Ardından döviz hareketi oldu ve faizler yükseltildi. Haliyle firmalar yeni yatırım yapmaktan vazgeçtiler, yeni işçi almadılar. Bu da işsizlik ve y