[Hüseyin Odabaşı] Haset ve Kibir

Özellikle Müminlerin dünya ve ahiretini karartan gıybetin kardeşi hasede biraz daha mercek tutmamız gerekiyor. Çünkü “haset, ateşin odunu yiyip bitirmesi gibi amelleri iyilikleri yiyip bitiriyor.” (Ebu Davud, h. no: 4903 ) Yani ahir ömrünüze kadar onca emek vererek yaptığınız hayır ve hasenat adına boşu boşuna zahmet çekmiş olabilirsiniz. O zaman bu haset daha çok kimlerde ve hangi durumlarda ortaya çıkar?

İmrenme duygusunun ilerlemiş hali olan hasedi ve kıskançlığı hep küçüklerde büyüklerin elindekilere göz dikme olarak kısmen yanlış anlamışızdır. Önce hasedin yönünün ve failinin iyice belirlenmesi gerekir. Yoksa bu husustaki tonlarca nasihat çok da fayda vermeyebilir. Çünkü ayet ve hadislerin bir insanda doğru bir tesir uyandırabilmesi için önce doğru adresin belirlenmesi gerekir.  Bu muhatap farklılığı ve yanlışlığından ötürü hasedin bizzat sahibi olan kıskançlar bu işin faili olarak kendilerini görmediklerinden yapılan hiçbir nasihat yerini bulmaz, boşa gider. Bu nedenle denmiştir ki “ata et; ite ot atılmaz.” 

Haset veya kıskançlık, bir yakın ve kardeş hastalığıdır. Ve haset edilen insanı yok etmeden tutun da hakkın ve hakikatin inkâr edilmesine kadar etki alanı geniş ve derin bir duygudur. Dünya ve ahret kaybı yaşamamak için terbiyesi elzemdir. Hatta efrazdır. 

Hasedin fâili, büyüklük ve kibir duygusudur. Maddi ve manevi kaybedilmek istenmeyen pozisyonundan kaynaklanır. Sonradan veya alttan gelenlere zarar verebilir.  Bir sistemi, bir yapıyı hatta bir cemiyetin istikbalini tıkayabilir. 

Kardeşi dünyaya gelen bir çocukta ne olur? Küçük kardeşine karşı kıskançlık olur. Dünyaya yeni gelen küçük daha önce dünyaya gelmiş olan ağabeyini kıskanmıyor. Daha önce dünyaya gelen abi, daha sonra dünyaya gelen küçük ve zayıf kardeşini kıskanıyor. Çünkü haset çoğumuzun sandığı gibi küçüklerin değil daha çok abilerin, kendini bü