İsrail'in temellerini atarken Yahudi olmayanların korunmasını sağlayamadılar

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Çarşamba, Temmuz 30 2025

Oksijen’de yer alan incelemede, 1957’den 1963’e kadar İngiltere’yi yöneten Başbakan Harold Macmillan, bir konuşmasında Ortadoğu problemi diye bir şey olmadığını, çünkü bir şeyin problem olabilmesi için çözümünün de olması gerektiğini söylemişti. İngiltere, aradan geçen uzun yıllar boyunca yaşanan 1967 Savaşı’ndan, Oslo Görüşmeleri’ne, Venedik Deklarasyonu’ndan 11 Eylül sonrası yaşananlara kadar bölgedeki tüm kritik gelişmelerin baş aktörlerinden biriydi. Birçok İngiliz lider ‘çözüm’ iddiasıyla farklı adımlar attı. Macmillan’ın sözünü geçersiz kılma çabalarında sıra bugünün başbakanı Keir Starmer’a geldi.

İsrail'in temellerini atarken Yahudi olmayanların korunmasını sağlayamadılar

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İsrail’in bir ateşkes anlaşmasını kabul etmemesi ve uzun vadeli bir barış sürecine girilmemesi durumunda eylülde Filistin devletini tanıyacaklarını açıkladı.

Starmer’ın salı akşam yaptığı bu açıklama, Londra’nın uzun yıllardır devam ettirdiği Filistin politikasında yaşanan en büyük değişimlerden biri. İngiltere daha önce Filistin’i tanımayı bölgede yürütülecek olası bir barış sürecinin parçası olarak görme eğilimindeydi.

Ancak Starmer’ın açıklamalarıyla ilk kez bir İngiliz hükümeti, Filistin’i tanıma konusunda somut koşullar ve takvim belirlemiş oldu.

Peki bu karar neden şimdi geldi ve etkileri ne olacak?

Filistin’i tanımak ne anlama geliyor?

Tanıma kararı büyük ölçüde sembolik bir adım.

Karar genel hatlarıyla, sınırlarının veya başkentinin nerede olacağı gibi çetrefilli pratik konularla uğraşmaya gerek kalmadan, Filistin’in kendi kaderini tayin hakkının resmî ve siyasi olarak tanınması anlamına geliyor.

Filistin’in tanınması aynı zamanda iki ülke arasında tam diplomatik ilişkilerin kurulması anlamına da geliyor. Tanıma kararı gerçekleşirse Filistin’e ve Londra’ya karşılıklı büyükelçiler atanabilecek.

Savunucuları bu kararın iki devletli çözüme giden bir siyasi süreç başlatmak için ideal olduğu görüşünde.

Birleşmiş Milletler’e bağlı 193 ülkeden 140’ı Filistin’i devlet olarak tanıyor. Bunların içinde Çin, Hindistan ve Rusya gibi ülkelerin yanı sıra İspanya, İsveç, Norveç ve İrlanda gibi Avrupa devletleri de var. Ancak geçen perşembe Fransa, Filistin’i tanıma niyetini açıklayana kadar hiçbir G7 ülkesi böyle bir karar almamıştı.

İngiltere neden şimdi tanıma kararı alıyor?

İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın Filistin’i tanıma konusunda bir takvim belirlemesinin arkasında iki uluslararası etken ve iç politikada oluşan ağır baskı önemli rol oynuyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron geçen hafta ülkesinin eylülde yapılacak BM Genel Kurulu’nda Filistin’i tanıyacağı açıklamasıyla topu Berlin ve L