İşte icadından bu güne 130 yıl geçen fermuarın ilginç hikayesi

Okuma Süresi 3 dkYayınlanma Salı, Ağustos 29 2023
Fermuar, günümüzde bilindiği şekliyle icat edileli 130 yıl oldu. Ancak hayatı kolaylaştırsa da kendi yolculuğu zorlu etaplardan geçti. İşte fiyasko ve skandallardan günümüze fermuarın hikayesi…
İşte icadından bu güne 130 yıl geçen fermuarın ilginç hikayesi

Fermuar… Günlük hayatta giysilerden çanta ve ayakkabılara, çadırdan döşeklere kadar her alanda yaşamı kolaylaştıran bir icat. Latince "kapatmak", "sağlamlaştırmak" anlamlarına gelen "firmare" kelimesinden geliyor. Ancak bildiğimiz anlamda modern fermuar bu yıl 130'uncu yılını doldursa da gelişim süreci hiç kolay olmamış.

DW'nin derlediği habere göre, Giysilerin iki ucunu birbirine tutturabilmek için fermuar kullanma denemeleri 1850'lerde başlamış. Öncesinde yüzyıllar boyunca kıyafet ve çantaları kapatabilmek için düğmeler, kancalar, bağcıklar kullanılır, bu iş için saatler harcanır ve sıklıkla ikinci bir kişinin yardımına ihtiyaç duyulurmuş.

Dikiş makinesinin mucitlerinden Elias Howe, 1851'de fermuar benzeri bir tasarım için patent alan ilk kişi oldu. Ancak kullanımı oldukça zor olan bu ilk model yüksek maliyeti nedeniyle de rağbet görmedi. 

O dönemde diğer fermuar denemeleri de hızla paslanması, kendiliğinden açılması, kullanımının zor olması ve her şeyden önce çok pahalıya gelmesi gibi nedenlerle başarısızlığa uğradı.

1893'te ABD'li mühendis Whitcomb Judson, fermuarı geliştirerek ayakkabılarda kullanılmak üzere patent aldı. Ancak çizmelerde uzun bağcıklara alternatif olarak geliştirilen fermuar sistemi Chicago fuarında görücüye çıktığında ilgi görmedi. Kaldı ki tasarım sıklıkla takılıyordu ve günümüzdeki fermuarlar gibi pratik değildi. Judson arada kendini başka icatlara verdi ama fermuarı geliştirme yarışı Avrupa'ya yayılarak devam etti.

"Ayrılabilir tutturaç"

İsveçli mühendis Gideon Sundback 1913 yılında Judson'ın tasarımını geliştirerek modern fermuarın önünü açan kancasız fermuarı buldu, 1917 yılında "ayrılabilir tutturaç" adıyla patent aldı.

Fermuarın temel mekanizması seri olarak üretilme olgunluğuna ulaştığında ilk büyük alıcılardan biri ABD ordusu oldu. Fermuar, Birinci Dünya Savaşında asker postallarında ve donanm

Bu haberler de ilginizi çekebilir