Kaht-ı Rical ve Deprem

Türkiye’de 6 Şubat 2023 tarihinde Maraş merkezli 7.7 ve 7.8 bir hafta sonra da 6.4 gibi depremlerle sarsıldık. Şimdilik 40 binin üzerinde vatandaşımız vefat etti. Binlerce bina hâk ile yeksan oldu. Moloz yığınlarından dolayı yardım malzemesi götüren tırlar sokaklara kadar giremedi bile. Allah'ın takdiri olan depreme bizim diyecek sözümüz olamaz fakat tedbir alması gereken hükümet ve ona bağlı idareciler, yetkililer yapması gerekenleri yaptı mı? Alınması gereken tedbirleri aldırlar mı? 

Kıyamet felaketi gibi sarsıcı ve etkili olan bir depremin meydana gelmesi karşısında ilk iki gün insanlar kendi hallerine daha doğrusu kaderlerine terk edildi. Kara kışa rağmen depremzedeleri devlet baba, şefkat ve merhametiyle sarıp sarmalayamadı. Vergi aldığı vatandaşlarının yanında olamadı. 3 gün geçtikten sonra bölgeye AFAD’ı, polisi veya sınırlı da olsa ordusuyla müdahale etmeye çalışan devlet maalesef yaraları saramadı ve sınıfta kaldı. İnsanlar molozların bina yıkıntılarının altında; “sesimizi duyun, bizi kurtarın” diye diye, bağıra bağıra, yalvara yalvara can verdiler. Bu ihmaller yaşanan felaketi daha da katladı.

Tüm ve benzeri bu aksaklıkların temel nedeni kaht ı rical; yani kaliteli, iş bilir, ehil olan insanların depreme müdahale edecek ekiplerin organize olmayışıdır. AFAD, Kızılay, vb kurumlar ahbap çavuş ilişkisi içinde akraba -i taallukat ile doldurulduğundan kimse ne yapacağını nasıl müdahale edeceğini bilmiyordu. Bu tür müesseselerde görev almada liyakat değil de daha çok yakınlık, akrabalık ve partizanlık kriteri esasa alınmıştı. 

Bir kere işin ehli olan deprem uzmanları kaç kez Anadolu fayında ciddi hareketlenmelerin olduğunu söylediler fakat sorumlu olanlar bu tür uyarıları pek de kâle almadılar. Üstelik birkaç sene önce AFAD, Maraş merkezli 7.5 şiddetinde deprem olabilir diyerek orada deprem tatbikatı bile yaptı. Anlaşılan o ki yapılan bu tatbikata kendileri de çok in