Kahve fiyatları neden artıyor? Sorumlusu kim?

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Çarşamba, Şubat 19 2025

Aşırı hava koşullarının üreticiler üzerindeki artan etkisi kahve fiyatlarının hızla yükselmesine neden oldu. Aşırı hava koşulları nedeniyle kahve fiyatı geçen yıl iki kattan fazla arttı. Kahve üreten bölgelerde ortalamanın üzerinde yağış ve sıcaklıkların bir araya gelmesi 2024 yılında çiftçiler için büyük sorunlara neden oldu. Sonuç olarak kahve, son 12 ayda yüzde 103 artışla en yüksek fiyat artışlarından bazılarını gördü.

Bilim insanları, 2024'ün kayıtlara geçen en sıcak yıl olduğunu doğruladı ve bu eğilim 2025'in ilk aylarında da devam edecek gibi görünüyor. Uzmanlar, küresel sıcaklıklar arttıkça aşırı ve öngörülemez hava olaylarının şiddetinin ve sıklığının artmaya devam edeceğini belirtiyor. Danışmanlık firması Inverto'nun tedarik zinciri analistlerinden alınan veriler, aşırı hava koşullarındaki artış eğiliminin mahsulleri vurmaya devam etmesi nedeniyle gıda fiyatlarının bu yıl da dalgalı seyretmesinin beklendiğini gösteriyor.

Kahve çiftçileri için yıkıcı etkiler

Christian Aid'in 2023 raporuna göre küresel ısınma, dünya genelinde kahve bağımlılığını azaltmak zorunda bırakacak. Fiyatların yanı sıra, tat ve bulunabilirlik de etkilenecek ve tüm bunlar, Avrupa'daki kahve dükkanları gibi ilgili işletmeler için zincirleme etkiler yaratacak. Brezilya, Etiyopya ve Vietnam gibi ülkelerde geçimlerini kahveden sağlayan çiftçiler için de potansiyel olarak yıkıcı sonuçlar söz konusu. Christian Aid'in CEO'su Patrick Watt, "Küçük ölçekli kahve çiftçileri, küresel ısınma sorununa çok az katkıda bulunmalarına rağmen iklim krizinin ön cephesindeler," diyor.

Kahve iklim değişikliğinden nasıl etkileniyor?

Artan sıcaklıklar, düzensiz yağışlar, hastalıklar, kuraklıklar ve toprak kaymaları tarım arazilerini riske atıyor. Malawi'deki Mzuzu Kahve Kooperatifi'nin CEO'su Mackson Ng'ambi, "Deneyimlerimiz, erken mevsim yağmurlarının zayıf olduğu veya hiç olmadığı bir yılda, kahve çiçeklenmesinin de büyük ölçüde zayıf olduğu yönünde," diyor. "Bu artık sık sık tekrarlanan bir durum."

Aşırı hava koşulları ve doğal afetlerin daha sık görülmeye başlamasıyla birlikte, kahve yetiştiricileri ve diğer çiftçiler giderek daha savunmasız hale geliyor. Örneğin geçen yıl Doğu Asya'daki aşırı sıcaklar Japonya'da pirinç ve Çin'de sebze fiyatlarının artmasına neden oldu. Bu durum özellikle çiftçilerin ürettikleri ürün karşılığında genellikle yetersiz ücret aldığı ve iklim değişikliğinin etkilerinin daha şid