[M. Ertuğrul İncekul] Ölümü Yüceltmek

Ölümü yüceltmeyi ve övgüler düzmeyi seven bir toplumuz. Genelleme yapamam ama Doğu toplumları olarak Batı toplumlarına göre daha çok ölme ve ölüm üzerine güzellemeler yapıyoruz. Şairlerimizin, yazarlarımızın hayata, insana vurgu yapmak yerine ölümü övmesi bir toplumsal reflekstir. Belki de bizim toplumlarda ölümle insan burun buruna olduğu için bu refleks yayılmıştır. Yoksa râbıta-i mevt yani ölüm üzerinden tefekkür etmek, hayatın fani olduğunu daha iyi anlamak ve idrak etmek anlamında bir şuurdan bahsetmediğimi anlamışsınızdır.

Ölüm güzellemeleri ceberrut devletin yani “Devlet şerik kabul etmez” diyen zihniyetin uydurmaları da diyebiliriz. Çünkü fert, birey esasdır devletin bekasında, bir insanı kurtarmak için tüm devletin imkanları seferber edilmelidir ama birey feda edilmemelidir. Batı'nın demokrasi ve insan hakları konusunda kendi vatandaşlarına uyguladığı budur, devletin imkanları vatandaş içindir. 6 Şubat 2023 sabahında  Kahramanmaraş merkezli 10 ilde yaşanan 13 milyon insanı etkileyen 7.7 şiddetindeki  depremi hatırlayalım. Devlet yetkilisi geçinen bazıları çıktı, sorumluluk alma yerine ne dediler? “Deprem veya binalar öldürmez, Allah öldürür. O da eceli geleni. Depremde ölenler aynı anda Mars'ta bile olsalar yine öleceklerdi.”  İhmalini örtmeye çalışan bu açıklamaların ne dinde, ne insanlıkta yeri olabilir mi? 

Amerika 11 Eylül sonrası İkiz Kulelerde çöken afet yönetim merkezini üç gün içinde yeniden yapılandırıp, o şekilde krizden çıktılar. Büyük afetlerde, siklonlarda, kasırgalarda yerel yönetimler devreye girerler, federal devlet gerekmedikçe devreye girmez. Sivil toplum kuruluşları, inanç merkezli kurumlar yerel yönetimlere yardımcı olurlar. Halkın eğitimi ve deprem tatbikatı devamlı tekrarlanır, o yüzden halk bilinçlidir, ana yollar tek şeritli olarak hep açıktır ve çok can kaybı yaşanmaz. Ama Amerika, Avrupa,