Uzman ekonomist Demiralp: Merkez Bankası bağış yapamaz

Depremin Türkiye ekonomisine vereceği zararın ne kadar olduğunu tespit etmenin zaman alacağını belirten Prof. Dr. Selva Demiralp, maliyetin gayrisafi yurtiçi hasılaya kısa vadeli maliyetinin yüzde 2,5, uzun vadede de yüzde 2,5’luk bir yavaşlama şeklinde yansıyabileceğini söylüyor.

“Ekonominin 15-25 milyar dolara acil ihtiyacı var”

Uzman, 10 ilde depremden etkilenen 211 bin binanın yeniden inşa edilmesinin 12-13 milyar dolara, şehir merkezlerinin fay hattından kaldırılması halinde buna en az bu miktarda bir altyapı maliyeti gerektirdiğini vurguluyor.

Bu duruma yaklaşık 1 milyon depremzedenin bir yıl boyunca barınma masrafları için gereken 2,5 milyar doların eklenmesi ile, şu an çok acil olarak ekonomiye olan ihtiyaç 15 ile 25 milyar dolarlar civarında.

“Depremin ciddi bir fakirleştirici etkisi var”

2000 ile 2005 yılları arasında ABD Merkez Bankası’nda ekonomist olarak çalışan Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp, depremin Türkiye’nin ekonomik olarak daha az ayrıcalıklı bir bölgesini vurduğunu hatırlatıyor. “Kişi başına milli gelirin zaten düşük olduğu bir bölgede, yüzde 65’lerde manşet enflasyon rakamından bahsederseniz, ciddi bir fakirleştirici etkisi var. Şu anda asgari ücretin bile yoksulluk sınırının altında kaldığını biliyoruz. Dolayısıyla depremzedelerimizin çok ciddi ağır şartlar altında olduklarını, doğrudan yardıma ihtiyaçları olduğunu biliyoruz.”

Demiralp, “Peki ne yapılabilir?” sorusuna yanıtı ise genişlemeci para politikalarının uygulanması. Ancak Türkiye’de enflasyon göz ardı edilerek gevşek para politikası uygulandığı için bunun geri teptiğini şu sözlerle ifade ediyor:

“Kağıt üzerinde genişlemeci ama her bir faiz indiriminin aslında daha daraltıcı etkiler yaptığını uzun süredir Türkiye’de görüyoruz. İktisatçılar olarak uyarıyoruz. Merkez Bankası yine faiz indirebilir ama bunun bir fayda getirebileceğinden ciddi endişe duyuyorum. Maliye politikası ile genişlemeci transfe