Muhbirlere kötü haber: AİHM 'muhbirlerin memuriyetten men edilmesi'ni meşru buldu

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Pazartesi, Eylül 29 2025

AİHM’in Naidin/Romanya kararında, siyasi amaçlarla ihbarlarda bulunan kamu görevlilerinin memuriyetten men edilmesinin meşru ve orantılı olduğuna hükmedildi. Anayasa Mahkemesi’nin son kararlarında da bu içtihada atıf yapıldı.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), kamuda görev yapan ve siyasi amaçlarla ihbarlarda bulunan kişilerin kamu görevinden men edilmesinin meşru olduğuna karar verdi.

Hukukçu Okan Taşdelen’in sosyal medyada paylaştığına göre, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Naidin/Romanya (No. 38162/07, 21/10/14) davası bu tartışmada önemli bir referans niteliği taşıyor.

YABANCI RADYO DİNLEYENLERİ İHBAR ETTİ

Söz konusu davada başvurucu, kaymakamlık yaptıktan sonra üç kez parlamentoya seçildi. Ancak görev süresi bitince memuriyete dönme talebi, geçmişte siyasi polisle işbirliği yaptığı gerekçesiyle reddedildi.

Yapılan araştırmalarda, başvurucunun lise veya askerlik yıllarında; yabancı radyo dinleyen, yurtdışında ailesi bulunan ya da et yemeyen arkadaşları hakkında siyasi polise bilgi verdiği tespit edildi. Başvurucunun buna yaptığı itiraz, kişilerin temel hak ve özgürlüklerini ilgilendiren hususlarda bilgi sağlamasının siyasi polisle işbirliği sayılacağı gerekçesiyle reddedildi.

KAMUDAN MEN “MEŞRU AMAÇ”

Başvurucu, yeniden kamuya alınmamasına karşı hem anayasa hem de AİHM önünde dava açtı. Romanya Anayasa Mahkemesi ilgili düzenlemeyi anayasaya uygun buldu.

AİHM ise başvurucunun kamuya yeniden girişinin engellenmesinin özel hayata saygı hakkını ihlal etmediğine hükmetti. Mahkeme, demokratik bir devletin kamu görevlilerinden anayasal ilkelere sadık kalmasını bekleme hakkı bulunduğunu ve kamudan yasaklamanın meşru bir amaca hizmet ettiğini vurguladı.

Ayrıca tedbirin orantılı olduğuna dikkat çekildi. Başvurucu yalnızca kamu hizmetinden men edildi, özel sektörde çalışma hakkına herhangi bir sınırlama getirilmedi.

AYM’NİN KARARLARINA YANSIDI

Taşdelen, bu içtihadın, Türkiye’de 15 Temmuz sonrası ihraçlarda rol oynayan ihbar mekanizmalarını da ilgilendirdiğini belirterek, “Kişilerin temel hak ve özgürlükleri kapsamındaki meselelerde ihbarlarda bulunanların siyasi işbirlikçilik olarak değe