Oğuz Karamuk: Ekonomiye istikrar gelecek mi?

Geçen 10 yılın aksine dış konjonktürün tamamen Türkiye’nin aleyhine gelişeceği bir döneme girdiğimiz kesinleşti.

Artık daha güçlü dolar, daha zayıf Euro, daha yüksek borç faizi, daha az dış yatırım ve turizm geliri olacak.

Arap ülkeleri ve Rusya’dan gelen kaynağı belirsiz paralar azalacak. AKP şapkadan döviz çıkarmazsa istikrar zor.

Seçim sonuçları, Türk halkının kendine özgü ekonomik ve siyasi çıkar beklentilerinin önemli olduğunu gösteriyor.

AKP'nin refah ve demokratik açılımla geçen ilk dönemleri hatırlatılarak 'İstikrar' ve 'Halkın ekmeğine düşman muhalifler' algısı sandığa yansımış gözüküyor.

Artık yapılan seçimi tartışmanın da anlamı yok. Ancak ‘altın çağ’ özlemiyle seçim yapmış insanlarımızın beklediği parlak günler gelecek mi? Bu konu incelenebilir.

Bunun için öncelikle iç etkenlerden çok, dış faktörleri ortaya koymak sanırım daha doğru olacak.

Çünkü bugün 'AKP'nin altın çağı' olarak adlandırılan dönemler, dünyadaki bambaşka bir siyasi ve ekonomik konjonktürün desteğiyle gerçekleşti.

Siyasi olarak bugünkü gibi giderek kızışan savaşlar yoktu. Keza 20'nci yüzyılı etkisi altına alan ve bu günlerde tüm dünyayı tekrar saran ABD-Rusya çatışması da unutulmuştu. Bu çatışmanın ortaya çıkardığı ekonomik kavgalar da bulunmuyordu.

Geçen yıllar ekonomik açıdan da farklıydı.

Hepinizin bildiği gibi ABD para basıyordu, dolar çok ucuzdu. Gelişmiş ülkelerdeki durgunluk nedeniyle sermaye Türkiye gibi ülkelere kayıyor, bu da tüm gelişen ülkelerin yerel para birimlerini güçlü tutuyordu.

Mesela bizde dolar 13 yıl boyunca 1.1-1.7 TL arasında gidip geldi. TL reel olarak değerlendi.

Güçlü dolar dönemi kesinleşti

İçine girdiğimiz yeni dönem ise çok farklı. Ana oyuncular itibariyle değerlendirirsek...
 
ABD: ABD Merkez Bankası (Fed), Mayıs 2013'te para basmayı durdurma ve faizleri arttırmaya hazırlandığını açıkladı.

Para matbaası 2014 Kasımı'nda şalteri kapattı. Faiz arttırımına yönelik spekülasyon devam etmekle berab