[Prof.Dr. Osman ŞAHİN] Hizmet insanlarının yakınlarıyla olan imtihanları- 2

PROF.DR. OSMAN ŞAHİN 

İNSANLARIN EKSERİSİ, ŞİRK KOŞMAKSIZIN ALLAH’A İMAN ETMEZLER 17

Daha önceki yazıda, “Hiçbir kimse bir başkasının suçunu veya günahını yüklenmez.” (6/164) ayeti ve “Bilesiniz ki kişi ancak kendi suçundan ötürü cezalandırılır. Baba evladının suçundan, evlat da babanın suçundan dolayı cezalandırılamaz.” hadis-i şerifinden hareketle, başkalarının kusurlarından dolayı birilerine bedel ödettirilmeyeceğini, Allah’ın (celle celâluhu), Anne ve babanın günahlarından dolayı evlatlarına, idarecilerinin kusurlarından dolayı tebaalarına, hocalarının suçlarından dolayı öğrencilerine bir sorumluluk yükleyip, onlar hakkında şakîlik, imansızlık, bedbahtlık, ahlaksızlık vs. gibi takdirlerde bulunmadığından, insanların bu imtihan dünyasındaki iradelerini nasıl kullandıklarına ve tercihlerine göre haklarında takdirler yapıldığını, dolayısıyla kimse hakkında bir adaletsizlik yapılmadığını ve buna binaen insanların, hesap gününde, “falanlar veya falan hadiseler sebebiyle dalalete düşmüştük” deme haklarının olmadığı konusunu ele almıştık.

Bu ifade edilen hususlar, insanlara zulmedenlere, dalalete veya kötü yollara düşmelerine sebebiyet verenlere ya da vazife ve sorumluluklarını yerine getirmeyenlere bir mazeret hakkı vermemektedir. Bu işlere sebebiyet verenler de iradelerini menfi istikamette kullandıkları için sorumludurlar. Burada, kadere suçu atarak mesuliyetten kurtulmak imkânı söz konusu değildir.

Yani, “Biz ne yapalım, bunlar da iradelerini menfi kullandıkları için bunları yaşıyorlar, bunlar başlarına geliyor” denemez. Buna sebebiyet verme ölçüsünde mesul olunacağının farkında olunmalıdır.

Kader Risalesi’nde detaylı olarak ele alınan bu hususu daha önceki ilgili yazılarda ayrıca ele almıştık. Bu eserde, insan iradesinin ve Allah’ın her şeydeki takdirinin yani kader meselesinin denges