Türkiye Ziraatçiler Derneği Genel Başkanı İbrahim Yetkin, Ramazan ayı öncesi yaptığı açıklamada, bu yıl üretimde ciddi sorun olmadığını, bazı tarım ürünlerde kısmi artış olsa da genelinde fiyatların artmaması gerektiğini kaydetti.Buna rağmen fiyat artışları yaşandığına işaret eden Yetkin, şöyle devam etti:

“Üretici ile tüketici arasındaki makasın 3-4 kat misliyle açıldığını görüyoruz. Denetimsizlikten dolayı fiyatların arttığını görüyoruz. Çiftçiden ucuza ürün alan tüccarın, aracı mekanizması ve karaborsa/ stokçuluk uygulamalarıyla fiyatları artırdığını gözlüyoruz. İsteyen istediği fiyattan satıyor. Başıbozuk bir ekonomik süreç. Denetim olmayınca da bunları yaşıyoruz.”

Üreticinin maliyetleri yüksek olduğu halde, birlik-kooperatif gibi bir ekonomik kuruluş içinde olmadığından ürününü satabilmek için mücadele ettiğini, kâr marjının kalmadığını ifade eden Yetkin, “Fiyat artışından üreticinin kazandığı herhangi bir şey yok.  Arz- talep dengesini koruyucu mekanizma olmadığı için, üreticinin mağduriyeti söz konusu. Tüketici de yüksek fiyattan mağdur” dedi.

Tüketicinin karaborsa uygulamaları ile karşılaştığında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı’na başvurabileceğini belirten Yetkin, şu çağrıyı yaptı: "Stokçuluk durumunda görev özellikle Maliye'ye düşüyor. Ramazan öncesi çok sıkı bir biçimde denetleyebilir. Gerekirse karaborsa ile haksız kazanç sağlandığı için ceza da kesebilir.

Zi­ra­at Mü­hen­dis­le­ri Oda­sı Baş­ka­nı Öz­den Gün­gör, fi­yat­lar ha­len yük­sek ol­du­ğu için 2-3 ay­dır pi­ya­sa­da cid­di dur­gun­luk ol­du­ğu­na işa­ret et­ti.

2014'te­ki ku­rak­lık ve don ile va­tan­da­şın alım ­gü­cü­nün düş­me­si­nin dur­gun­luk­ta et­ki­li ol­du­ğu­nu an­la­tan Gün­gör, kı­sa sü­re­li de ol­sa ya­ğış­la­rın buğ­day ve seb­ze­de üre­ti­mi ar­tır­dı­ğı­nı, nor­mal şart­lar­da Ra­ma­zan'da ar­tış bek­le­me­di­ği­ni kay­det­ti. Et fi­yat­la­rın­da ise ar­tış bek­le­di­ği­ni açık­la­yan Gün­gör, üre­ti­ci­le­rin Gı­da Ba­kan­lı­ğı'ndan zam is­te­dik­le­ri­ni söy­le­di.

Her Ra­ma­zan spe­kü­la­tör­le­rin du­ru­mu fır­sat bi­lip fi­yat­la­rı ar­tır­ma­ya ça­lış­tı­ğı­na dik­kat çe­ken Gün­gör, şun­la­rı an­lat­tı: "Tü­ke­ti­ci­mi­zin alım ­gü­cü çok za­yıf­la­dı. Es­ki­den 1 ki­log­ram ku­ru fa­sul­ye, pi­rinç alan şim­di ya­rım ki­log­ram ala­bi­li­yor. Ar­tık ta­sar­ru­fa gi­di­yor, cep­le­rin­de pa­ra yok. Ama es­ki alış­kan­lık­la­rı­mız var, Ra­ma­zan ayın­da ço­cuk­la­ra az ya da çok kı­ya­fet alı­nır, evin ih­ti­yaç­la­rı kar­şı­la­nır, zi­ya­ret­ler ar­tar. Do­la­yı­sıy­la ai­le­le­rin mas­raf­la­rı da ar­tar. Pa­ra ol­ma­yın­ca kre­di kart­la­rı­na da­ya­na­cak­lar."

Tü­ke­ti­ci­nin alım­gü­cü­nün düş­me­si ne­de­niy­le dur­gun­luk ya­şa­nan pi­ya­sa­da fi­yat ar­tı­rı­mı­na gi­dil­me­si­nin du­ru­mu da­ha da kö­tü­leş­ti­re­ce­ği­ni kay­de­den Gün­gör, “Za­ten dur­gun olan pi­ya­sa zam­la kar­şı kar­şı­ya ka­lı­nca pe­ra­ken­de­ci­le­rin, sa­tış ya­pan­la­rın mal­la­rı el­le­rin­de ka­lı­r” uya­rı­sın­da bu­lun­du.

YELDA ATAÇ - BUGÜN GAZETESİ