Türkiye’de mevcut ve yeni düzenlenen yasalara göre mültecilerin çalışma izni alabilmesi için 8 yıl “modern köle” olarak patrona biat etmesi gerekiyor.

 

Suriye savaşı 8 yılı geride bırakırken yabancılara yönelik çalışma yasalarının geç ve kusurlu düzenlendiğini dile getiren işçi hakları uzmanı Evrensel Gazetesi yazarı Ercüment Akdeniz, “İş Kanunu’muz mevcut haliyle yabancı işçilerin de yararlanabileceği bir kanun olarak tarif edilmiş ama eğer sigortalı olurlarsa. Ama İş Kanunu’na göre sigortalı olmanın önüne iki büyük sorun koyulmuş. Birincisi; göçmen ya da mülteci işçiler kendi rızaları ile sigorta girişlerini yapamıyor. Göçmen ya da mülteci işçinin bir yerde çalışabilmesi için onun çalışma iznini patronu alabiliyor. Hemen akabinde de şu söyleniyor, bir yıl sorun çıkartamadan çalışırsa yine patronu tarafından iki yıl daha uzatılabiliyor. Ancak 8 yılın sonunda kendi emeğini satma hürriyetine sahip oluyor. Bu 8 yıl boyuncu modern köle olarak patrona itiraz etmemesi biat etmesi demek” dedi.

VALİNİN KÖLELİK İZNİ VERME HAKKI VAR

Diğer sorunun mevsimlik tarım işçilerinde yaşandığını söyleyen Akdeniz, “Şuan mevsimlik tarım işinde 300 ile 400 bin arasında Suriyeli işçinin çalıştığı tahmin ediliyor. Düzenlenen iş kanununa göre, isteyen toprak sahibi, istediği kadar işçiyi valilikten muafiyet kağıdı almak şartı ile kayıt dışı çalıştırabiliyor. Aslında uluslararası yasalara ve Türkiye anayasasına aykırı bir durum yaşanıyor” ifadelerini kullandı.

Akdeniz, yasanın yabancı işçilerin geriye dönük haklarını da yok saydığını vurguladı. Akdeniz, “8 yıl boyunca çalışmış mülteci ya da göçmen işçinin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, emeklilik hakkı gibi bütün birikmiş hakları ne olacak. Buna dair yasal bir düzenleme yok. Geri dönük haklarını alabilecekleri yasal bir mekanizma yok” diye belirtti.

KAYIT DIŞI MÜLTECİ İŞÇİ SAYISI

Suriye’de 2011 yılında başlayan çatışma sürecinden itibaren Birleşmiş Milletler Mülteci Örgütü’nün verilere göre, dünya genelinde yaklaşık 5 milyon 635 bin kayıtlı Suriyeli mülteci bulunuyor. İçişleri Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, Suriyeli bu mültecilerin 3 milyon 614 bini Türkiye’de. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın bir soru önergesine verdiği cevaba göre, 31 Mart 2019 tarihi itibariyle Türkiye’de geçerli çalışma izni bulunan Suriyeli sayısı ise 31 bin 185.

Gerçek sayının bu olmadığını ifade eden Evrensel Gazetesi yazarı Ercüment Akdeniz, yaklaşık 1 milyon 400 bin Suriyelinin kayıt dışı çalıştığını belirtti.