Türkiye'nin adaletsizlik rekoru: AİHM'nin 2.420 kişi için verdiği ihlal kararı ne anlama geliyor?

AİHM, 16 Aralık 2025 tarihli son toplu kararında, ByLock temelli mahkûmiyetlere ilişkin kritik tespitlerde bulundu.  Justice Uphold Hukuk ve İnsan Hakları Platformu olarak bu yayında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Bozyokuş ve Diğerleri, Karslı ve Diğerleri ile Seyhan ve Diğerleri dosyaları kapsamında toplam 2.420 başvuruyu birlikte değerlendirerek verdiği Komite kararlarını inceledi ve bir video ile anlattı. 

AİHM, bu toplu kararda; ByLock kullanımına ilişkin verilerin yerel mahkemelerce kategorik ve otomatik biçimde örgüt üyeliğinin tek ve sonuç doğurucu delili gibi kullanılmasını, • AİHS m.7 (suçta ve cezada kanunilik) • AİHS m.6 §1 (adil yargılanma hakkı) bakımından ihlal olarak değerlendirmiştir.

Bu videoda ele alınan başlıca sorular:

• Bu karar neyi ifade ediyor ve neden önemli?

• AİHM bu dosyaları neden toplu şekilde ele aldı?

• Bu karar, Yalçınkaya ve Demirhan içtihat çizgisinin neresinde duruyor?

• AİHM ByLock konusunda tam olarak neye itiraz ediyor?

• Bu karar, kesinleşmiş mahkûmiyetler ve devam eden davalar açısından ne anlama geliyor?

Mahkeme, ByLock verisinin kişiye özgü fiil, kast ve örgütsel bağ değerlendirmesi yapılmaksızın, otomatik biçimde mahkûmiyet sonucuna bağlanmasını; bireyleri keyfî kovuşturmaya karşı korumasız bırakan yapısal bir sorun alanı olarak nitelendirmektedir. Bu yaklaşım, münferit dosya hatalarından ziyade tekrarlanan bir yargılama pratiğine işaret etmektedir.

AİHM kararları iç hukukta otomatik tahliye veya beraat sonucu doğurmaz. Ancak bu kararlar, mevcut mahkûmiyetlerin hukuki meşruiyetini ciddi biçimde tartışmalı hâle getirir, devam eden yargılamalarda savunmayı güçlendirir ve kesinleşmiş hükümler bakımından yeniden yargılama talepleri için güçlü bir dayanak oluşturur.