Hamas, Cuma günü yaptığı açıklamada Trump’ın planındaki bazı unsurları kabul ettiğini, ancak birkaç konuda değişiklik talep ettiğini duyurdu. Örgüt, hayatta olan veya ölen tüm İsrailli rehineleri serbest bırakmaya hazır olduğunu, detayların ise aracılı görüşmelerle netleştirilebileceğini bildirdi. Ancak planın temel şartlarından biri olan silahsızlanma ve Gazze yönetiminde yer almama maddelerine değinmedi.

Bu açıklama, Trump’ın Hamas’a Pazar gününe kadar süre tanımasının ardından geldi.

Trump, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, bunun “son şans” olduğunu söyleyerek, “Eğer anlaşma olmazsa Hamas, daha önce kimsenin görmediği bir cehennemle karşılaşacak” ifadelerini kullandı.

Trump’ın açıklamasına paralel olarak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile de Cuma günü bir telefon görüşmesi yaptığı açıklandı. Beyaz Saray, görüşmenin Gazze’deki duruma odaklandığını bildirdi.

İsrail ve bölgedeki tepkiler

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 29 Eylül’de Beyaz Saray’da yaptığı görüşmede Trump’ın planını resmen kabul etti. Ancak sonraki günlerde yaptığı açıklamalar, planın bazı şartlarına mesafeli olduğunu gösterdi.

Sosyal medyada paylaşılan bir videoda Netanyahu’nun, İsrail ordusunun Gazze’de bazı bölgelerde kalabileceğini ve Filistin devletinin kurulmasına “zorla” direneceğini söylediği öne sürüldü. Bu tavır, Trump’ın planında öngörülen “Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkı” ilkesiyle çelişiyor.

Katar Dışişleri Bakanlığı, Hamas’ın Beyaz Saray önerisini “sorumlu bir şekilde incelediğini” açıkladı. Öte yandan Filistin İslami Cihad (PIJ) örgütü planı reddettiğini duyurdu.

Trump yönetiminin paylaştığı plan haritası, Gazze’nin güneyinde Mısır sınırında bir tampon bölge öngörüyor. Ancak bu bölgenin nasıl yönetileceği belirsiz.

Gazze’deki tepkiler

Gazze halkı arasında planın savaşı bitirme umudu nedeniyle genel olarak destek bulduğu bildiriliyor.
Gazzeli Kader Ebu Kveyk, BBC’ye yaptığı açıklamada,

“Planın kötü maddeleri olabilir ama savaşı bitirecekse desteklerim. Şeytan bile bu cehennemi sona erdirecek bir plan getirse, kabul ederim.”
dedi.

Filistinli gazeteci Fathi Sabah ise, “Gazze halkı bitkin, yıkılmış ve umutsuz durumda. Hamas planı reddederse, İsrail Amerika ve Batı desteğiyle saldırılarını artıracak” uyarısında bulundu.

Bilanço

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023’te Hamas öncülüğündeki saldırıya karşılık olarak Gazze’ye kapsamlı bir operasyon başlatmıştı. Bu saldırılarda yaklaşık 1.200 İsrailli hayatını kaybetmiş, 251 kişi rehin alınmıştı.

Hamas’ın kontrolündeki Gazze Sağlık Bakanlığı, İsrail’in operasyonlarında bugüne kadar en az 66.000 kişinin yaşamını yitirdiğini açıkladı.

Birleşmiş Milletler destekli kuruluşlar, Gazze’de kıtlık yaşandığını doğrularken, BM’nin son raporunda İsrail’in eylemleri “soykırım” olarak nitelendirildi. İsrail ise bu suçlamayı reddediyor.