Reuters Enstitüsü’nün bu yılki Dijital Haberler Raporu’na ek olarak yayımladığı Özel Türkiye Raporu’nun en önemli bulguları şunlar oldu:

İnsanlar, haberlere karşı yüksek düzeyde güvensizlik duyuyor,
Sosyal medya, haber paylaşım aracı olarak daha az kullanılıyor;  WhatsApp benzeri kapalı mesajlaşma sistemleri ise bu amaçla daha çok kullanılıyor,
Online medyanın popülaritesi artıyor ve birçokları tarafından ana haber kaynağı olarak adlandırılıyor,
Haberlere yönelik yüksek bir ilgi var, ancak haberlerden kaçınma isteği de oldukça yüksek.

Güven ve güvensizlik oranları birbirine yakın

Türkiye haber medyasına yönelik güven ve güvensizlik oranları birbirine oldukça yakın: Sırası ile %40 ve %38. Oranların bu kadar yakın olması çarpıcı bir durum. Bu, ülkede kutuplaşmış bir toplum ve haber medyası olduğunun bir göstergesi olarak yorumlanabilir.

Katılımcıların %40’ı genel olarak haberlere güveniyor. %46’sı ise sadece kendi kullandıkları kaynaklara güveniyor. Ancak güvensizlik de bir hayli yüksek; katılımcıların %38’i haberlere güvenmiyor ve %31’i ise kendi kullandıkları kaynaklara dahi güvenmiyor.
Haberlere karşı olan güvensizlik televizyona karşı (%33) ile en düşük iken, bu güvensizliğin en yüksek seviyelerine sosyal medya (%50) ve gazeteler (%44) sahip.

Haber paylaşma ve sosyal medya mesajları

Facebook’un haberler için kullanımının son yılda %10 azaldığı göze çarpıyor, Twitter’da ise %5’lik bir azalma var. Twitter ve Facebook platformlarının haber için kullanımının düşmesindeki bu keskin dönüş devletin bu platformları sıkı bir gözetim altında tutması ve bunun getirdiği korkular olabilir. WhatsApp gibi kapalı mesajlaşma sistemlerinin haber paylaşmak için kullanımının artması (%17’den %25’e yüzde sekizlik bir artış göstermesi) kamu çalışanları için, özellikle de devleti sosyal medya üzerinden eleştirmenin tehlikeli olduğu bir zamana ve ortama bağdaştırılabilir.

Türkiye’deki katılımcıların %56’sı haber paylaşıyor; %40’ı ise haberlerin altına yorum yapıyor. Haber paylaşımı konusunda Türkiye, Avrupa ülkelerine göre en üst sırada yer alıyor, ve bütün dünyaya bakacak olursak da beşinci sırada yer alıyor, Latin Amerika ülkeleri (Breziyla ve Şili %64, Arjantin ve Meksika %63) dünyada birinciliği çekiyor.

Haberi online alıyoruz

Online, sosyal medya da dahil olmak üzere, haftalık haber kaynaklarının en başında geliyor. Haftalık %89’luk bir erişim ile, hemen arkasında TV (%77), basılı medya (%47), ve radyo (%36). Ancak, ana haber kaynakları olarak bakarsak, TV %47 ile birinci, online, sosyal medya da dahil olmak üzere, %39 ile ikinci kalıyor. Basılı medya (%6) ve radyoya (%6) düşen paylar burada düşük kalıyor.

Online medyadan, ana haber kaynakları olarak bahseden katılımcıların sayısı dikkat çekici bir şekilde iki yılda %32’den %39’a artış gösterdi, televizyon ve online medya arasındaki boşluğu bu sürede %19’dan %8’e indirmiş oldu.
   
Sosyal ve dijital medyayı ana haber kaynakları olarak daha çok genç grupların kullanması daha olası gözüküyor, yaşlı gruplar ise büyükleri zamanların teknolojilerinden vazgeçemiyor (TV, radyo, gazete).

Haber alma konusunda en popüler TV kanalı Fox TV

Televizyon kanalları popülaritede başı çekiyor.

Hem haftalık kullanımda, hem de en çok tercih edilen birincil kaynak Fox TV, onun arkasından da CNN Türk, NTV ve Kanal D geliyor.
Hürriyet ve Sözcü en popüler gazeteler, ve CNN Türk, Mynet, Hürriyet ve Sözcü de en popüler online haber markaları arasında geliyor.
Sözcü, iktidarı eleştiren bir gazete olarak online mecrada da, ‘doğru ve güvenilir haber iletme’, ‘güçlü görüş/fikir sunma’ ve ‘komplike konuları anlamamda yardımcı olma’ kategorilerinde açık ara önde gelirken ikincil olarak CNN Türk takip ediyor.

Habere masaüstü bilgisayarlar ve akıllı telefonlarla erişiyoruz

İnternet’e erişim araçları olarak bakıldığında, masaüstü bilgisayarlar ve akıllı telefonlar en önemlileri, ikiside ana haber kaynağı olarak (%43’e karşı %41 olmak üzere) ve ortalama haftalık erişim bakımından ise bilgisayarlar %54 ve akıllı telefonlar da %63 şeklinde karşımıza çıkıyor.

Bu iki yıllık dönemde bilgisayar kullanımının %55’ten %43’e düşmesinden ötürü, akıllı telefonların haberlere erişmek için ana cihazlar olarak payları iki yılda %28’den %41’e kayda değer bir artış göstermiştir.
   
Online medyadaki haber kaynaklarının neredeyse yarısı web siteleri ve geleneksel medyanın, başlıca gazete ve televizyonun yaptığı uygulamlardan oluşuyor.
Kişilerin %57’si haberlere bakmak için akıllı telefonlarını yatakta ve %40’ı da telefonlarını tuvalette kullanıyor.

Habere olan ilgi yüksek olsa da haberlerden kaçınanlar da cvar

Haberlere olan ilgi Türkiyede çok yüksek, katılımcıların %81’i haberlere ‘çok’ veya ‘aşırı’ ilgi gösterdiğini belirtti. Bunun yanı sıra, haberlerden kaçınanların da oranı çok yüksek. Katılımcıların yarısından fazlası Türkiye’de (%57’si ‘çoğu zaman’ veya ‘bazen’) haberlerden kaçındıklarını söyledi.

Türkiye ve Yunanistan (%57 ile) 36 pazarda, haberden sakınma listesinin başında yer alıyor.
Sol görüşlü katılımcılar (%66) sağ görüşlülere (%48) göre haberlerden ‘sık sık’ veya ‘bazen’ kaçındıklarını söyleme eğilimindeler.
18-24 yaş arası grupların ise açık bir şekilde diğer gruplardan çok daha az ilgili oldukları görüldü.