Türkiye'ye milyar dolarlık dava şoku

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Salı, Ekim 27 2015

Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden İsrail'e satılması Bağdat yönetimini ayağa kaldırdı. Irak hükümeti, petrol hattının kendilerine ait olduğu ve petrolün izinsiz ihraç edildiği gerekçesiyle Türkiye aleyhine Uluslararası Tahkim Mahkemesi'ne başvurmuştu. Enerji Yönetimi'nden alınan bilgiye göre mahkeme kaybedilirse, İsrail'e taşınan petrolün parasını da Türkiye ödemiş olacak.

Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden dünya pazarlarına satışı artarak devam ediyor. Enerji yönetiminden adını açıklamak istemeyen bir kaynağın verdiği bilgiye göre, petrol ağırlıklı olarak İsrail'e gidiyor. Aynı kaynak, Irak merkezi hükümetinin, Kuzey petrollerinin kendisine ait olan Irak-Türkiye petrol boru hattı ile (ITP) taşınmasının iki ülke arasında yapılan anlaşmaya aykırı olduğu gerekçesiyle Paris'teki Uluslararası Tahkim Mahkemesi'ne başvurduğunu açıkladı. Mahkemenin Türkiye aleyhine sonuçlanması halinde milyar dolar tazminat ödenmesi söz konusu olacak. İsrail'e K.Irak petrollerinin ihracına izin veren Türkiye, ayrıca bu petrolün parasını da ödemiş olacak. “Türkiye, sorunu mutlaka ikili ilişkilerle çözmeli.” diyen aynı kaynak, petrol yüklemesinin devam etmesinin sorunu daha karmaşık hale getirdiğini ifade etti. Enerji Bakanlığı ve BOTAŞ ise, Ceyhan'dan petrol yüklenmesi ve Irak'ın Tahkim'e gitmesiyle ilgili soruları cevapsız bıraktı.

Türkiye, Bağdat hükümetinin karşı çıkmasına rağmen Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden ihracına izin verdi. Mayıs 2014'te başlayan ilk sevkiyattan bu yana BOTAŞ Ceyhan'dan temmuz sonu itibarıyla 81 milyon 785 bin 690 varil ham petrol tankerlere yüklendi. Petrol ağırlıklı olarak İsrail'e giderken, dönemin Enerji Bakanı Taner Yıldız ilk açıklamasında ‘Ceyhan'dan yüklenen Kuzey Irak petrollerinin Akdeniz piyasalarına gideceğini ve muhtemelen de bu ülkelerin İtalya veya Almanya olacağını' açıklamıştı. Ancak Ceyhan'dan ilk petrolü yükleyen United Leadership'in açık denizlerde bir süre dolaştıktan sonra petrolü İsrail'e boşalttığı bilgileri TBMM'de gündeme geldi. İstanbul Milletvekili Hakan Şükür ve Hatay Milletvekili Mevlüt Dudu'nun ‘Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden İsrail'le gitmesi' konulu soru önergelerine dönemin Enerji Bakanı Taner Yıldız, ‘Türkiye'nin transit ülke olduğunu ve petrolün gittiği ülkeyle ilgilenmedikleri' içerikli cevap vermişti. Yıldız'a göre, Türkiye devleti İsrail'e petrol satmıyor, taşınan petrolün git