Ubuntu Düşüncesi ve Yaşatma İdeali

Arkadaşımız Akif Çevik, Afrika Felsefesinde Ubuntu düşüncesini ele alarak bu felsefenin   “Yaşatma idealiyle”  alâkasını ifade eden  şu güzel yazıyı gönderdi. Ben  de  sizlere takdim ediyorum: 

Ubuntu Felsefesi; Sahra altı Afrika’da, bugünkü nüfusları 300 milyonun üzerindeki Bantu topluluklarının ahlaki değerlerinin özünü ve manevi hayatlarını yansıtan bir olgudur. 

Ubuntu; ideal insanın ahlaki bir niteliği, insan olmanın özü, insana gerçek insan olma vasıflarını kazandırma yolları ve toplumu yücelten erdemlerle ilgilidir. Afrikalı düşünürlere göre Ubuntu, Afrika felsefesinin köküdür.  Batı dillerinde Ubuntu nun anlamını kapsayacak bir kelime yoktur. Türkçede ise ‘’Ubuntu’nun’’ anlam karşılığı ‘’Yaşatma idealidir’’

Afrika kıtası üzerinde bugüne kadar yaşamış toplumların kültürel birikimleri neticesinde Güney ve Doğu Afrika’da Ubuntu felsefesi, Bantu dil grubuna ait insanların düşünce sistemlerinden biridir.

Afrika’da sosyal hayatın düzenlenmesinde tarihte önemli bir yer tutmuş; günümüzde de etkisini sürdürmektedir. Ubuntu terimiyle yazılı kaynaklarda ilk defa 1846 yılında karşılaşılsa da felsefenin varlığı çok daha eski tarihlere dayanmaktadır. Kavram, 1950’li yıllara kadar insanın kendi iç dünyası ile ilgili değerleri tanımlarken, özellikle 1960’lı yıllardaki bağımsızlık hareketleri ile içeriği daha çok toplumsal birliğe ve yardımlaşmaya evrilmiş ve  Afrikalı liderler tarafından da dünyaya “Afrika hümanizmi” olarak sunulmuştur..

Ubuntu felsefesi hakkındaki müstakil ilk çalışma ise Zimbabveli düşünür Samkange tarafından 1980 yılında yayımlanmıştır. Bir eğitimci olan Stanlake Samkange'nin savunduğu Ubuntu'nun yerli felsefesiyle sosyal hizmet pedagojisi ve uygulamasında kullanmıştır. Samkange, Ubuntu'yu sözlü kültürden yazılı kültüre geçirmeye çalışmıştır.

Eğitimci Samkange,