Uzayda keşfedilen rüzgarın saatteki hızı 200 milyon kilometre
⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Salı, Mart 22 2016
Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Astronomi ve Uzay Bilimleri bölümünden Yrd. Doç. Dr. Nurten Filiz Ak'ın da aralarında bulunduğu bir grup astrofizikçi, evrenin şimdiye kadar keşfedilmiş en hızlı rüzgârlarını bir süper kütleli karadeliğin etrafında gözledi.
Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Astronomi ve Uzay Bilimleri bölümünden Yrd. Doç. Dr. Nurten Filiz Ak'ın da aralarında bulunduğu bir grup astrofizikçi, evrenin şimdiye kadar keşfedilmiş en hızlı rüzgârlarını bir süper kütleli karadeliğin etrafında gözledi.
Karadelik etrafında keşfedilen rüzgârların hızı saatte 200 milyon km'den daha fazla. Dünya üzerinde şimdiye kadar görülmüş en güçlü kasırgaların en yüksek hızı saatte 300 km'ye ulaşıyor. Karadelikler etrafında keşfedilen bu rüzgârların hızı ise bunun yaklaşık 1 milyon katı.
Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan Sloan Digital Sky Survey teleskobu ve Hawaii ve Şili'de bulunan 'Gemini' ikiz teleskoplarından alınan mor-ötesi ışınımları takip eden ekip, süper kütleli karadelikleri araştırmak için onların etrafındaki rüzgârların dinamiğini inceliyor. Evrenin bilinen en parlak cisimleri olan bu süper kütleli karadelikler etrafındaki madde ile beraber kuazar olarak isimlendiriliyor.
Astrofizikçiler, bazı kuazarların etrafında güçlü rüzgârların olduğunu 1960'lı yıllardan bu yana biliyorlar. Veriler, her dört kuazardan bir tanesinin güçlü rüzgarlara sahip olduğunu gösteriyor. Kuazarlar, etrafında disk şeklinde gaz ve tozun bulunduğu süper kütleli karadelikler içeriyorlar. Boyutları güneş sistemimizden daha küçük olsa da, yaptıkları güçlü ışınım sayesinde gözlenebilen evrenin sınırlarını oluşturuyorlar.
ERÜ Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nurten Filiz Ak yaptığı açıklamada, yabancı bilim adamları ile birlikte yürüttüğü çalışmanın temel amacının, kuazar rüzgârlarının nasıl oluştuğunu ve dinamiğini incelemek ve bu sayede karadeliklerin nasıl büyüdüğünü ve beslendiğini araştırmak olduğunu söyledi.
Kuazar rüzgârlarını inceleyen çalışma ekibinde kendisiyle beraber Kanada York Üniversitesinden Dr. Jesse Rogerson, Dr. Patrick Hall, Dr. Paola Hidalgo, Dr. Patrik Pirkola ile Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'nden Dr. W. Niel Brandt'in de yer aldığı ve çalışmanın Kanada Temel Bilimler ve Mühendisli
Karadelik etrafında keşfedilen rüzgârların hızı saatte 200 milyon km'den daha fazla. Dünya üzerinde şimdiye kadar görülmüş en güçlü kasırgaların en yüksek hızı saatte 300 km'ye ulaşıyor. Karadelikler etrafında keşfedilen bu rüzgârların hızı ise bunun yaklaşık 1 milyon katı.
Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan Sloan Digital Sky Survey teleskobu ve Hawaii ve Şili'de bulunan 'Gemini' ikiz teleskoplarından alınan mor-ötesi ışınımları takip eden ekip, süper kütleli karadelikleri araştırmak için onların etrafındaki rüzgârların dinamiğini inceliyor. Evrenin bilinen en parlak cisimleri olan bu süper kütleli karadelikler etrafındaki madde ile beraber kuazar olarak isimlendiriliyor.
Astrofizikçiler, bazı kuazarların etrafında güçlü rüzgârların olduğunu 1960'lı yıllardan bu yana biliyorlar. Veriler, her dört kuazardan bir tanesinin güçlü rüzgarlara sahip olduğunu gösteriyor. Kuazarlar, etrafında disk şeklinde gaz ve tozun bulunduğu süper kütleli karadelikler içeriyorlar. Boyutları güneş sistemimizden daha küçük olsa da, yaptıkları güçlü ışınım sayesinde gözlenebilen evrenin sınırlarını oluşturuyorlar.
ERÜ Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nurten Filiz Ak yaptığı açıklamada, yabancı bilim adamları ile birlikte yürüttüğü çalışmanın temel amacının, kuazar rüzgârlarının nasıl oluştuğunu ve dinamiğini incelemek ve bu sayede karadeliklerin nasıl büyüdüğünü ve beslendiğini araştırmak olduğunu söyledi.
Kuazar rüzgârlarını inceleyen çalışma ekibinde kendisiyle beraber Kanada York Üniversitesinden Dr. Jesse Rogerson, Dr. Patrick Hall, Dr. Paola Hidalgo, Dr. Patrik Pirkola ile Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'nden Dr. W. Niel Brandt'in de yer aldığı ve çalışmanın Kanada Temel Bilimler ve Mühendisli
Bu haberler de ilginizi çekebilir
ŞERİF ALİ TEKALAN
KADİR GÜRCAN
ABDULLAH AYMAZ
KEMAL GÜLEN
