MASAK'ın trajikomik iftirasına okkalı cevap

İpek Medya Grubu baskınına bahane yapılan MASAK raporundaki ‘altın hesabı’ uzmanlara “PES” dedirtti. “Türkiye’de bir ton cevherden 6 gram altın elde edilemez” diyen MASAK’ın İzmir ve Gümüşhane’de 1 tondan 12 gramaltın elde edildiğinden bile haberinin olmadığı ortaya çıktı.

MASAK'ın trajikomik iftirasına okkalı cevap

İpek Medya Grubu’nu da içinde barındıran Koza İpek Holding’e yönelik baskınlara zemin hazırlayan Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) raporu bazı medya kuruluşlarınca haberleştirildi.

Bugün'ün haberine göre, raporda, Koza’nın 1 ton cevherden elde ettiği altın miktarının gerçeği yansımadığı iddiasında bulunuldu. Koza Altın’dan yapılan açıklamada ise iddialar bilimsel ve resmi verilerle tek tek çürütüldü.


Koza Altın İşletmeleri kamuoyunu yanıltıcı bu haberlerle ilgili açıklama yaptı. Koza Grubu'nu altın ticareti değil altın madenciliği yaptığına işaret edilen açıklama şöyle:

Tesislerimizde işlenen altın cevheri gözle görülmeyecek küçüklüktedir. Cevher içindeki altın kimyasal işlem ile sıvı hale gelir. Cevher içindeki altın içtiğimiz çaydaki şeker gibi görünmez miktardadır. Cevherdeki altın kimyasal olarak karbon tanklarında karbon vasıtası ile toplanır.

Grubumuz altın ticareti değil altın madenciliği yapmaktadır. İkisi tamamen birbirinden farklı iş kollarıdır. Altın madenciliğinde, altın cevheri henüz tabiatta iken yapısı, miktarı, tespit edilir. Altın cevherinin metalürjik yapısına göre tesis dizayn edilir. Dizayn edilen tesis başka yapıdaki bir altını işleyemez.

Henüz tabiatta iken tespit edilen altın cevherinin, tesiste işlendikten sonraki üretilecek miktarı, daha üretilmeden kaya içinde iken bellidir. Bu miktar üretimde değişiklik göstermez, değişmez. Bu konu uluslararası denetim şirketi olan "SRK" raporlarında çok detaylı olarak açıklanmıştır.


Konunun anlaşılması için altın madenciliği ile ilgili bilgi vermek faydalı olacaktır.

1- Altın madenciliğinde ilk adım maden potansiyeli olan bölgeden numuneler alınır.

2- Bu numuneler, uluslararası akredite kimya laboratuvarlarına gönderilerek analiz ettirilir. Kurumumuz bu konuda Avustralya menşeili ALS (Analytical Laboratory Service) laboratuvarları ile çalışmaktadır.

3- Gelen sonuçlar potansiyel sahada çalışmaya değer bir sonuç taşıyor ise daha sık aralıklarla daha fazla numune alınır.

4- Bu numuneler değerlendirildikten sonra sondaj çalışması yapıp yapmamaya karar verilir.

5- Sondaj çalışması yapılmaya karar verilen sahada başlayan sondajlar ile "karotlar" elde edilir. Karot resimleri aşağıdadır.


6- Her bir karot dikey olarak ortadan kesilir. Kesilen karotun yarısı analiz edilmek için yine "ALS" uluslararası akredite laboratuvara gönderilir.

7- Karotun kesilen diğer yarısı müşahit numune olarak muhafaza edilir.

8- 1998 yılından bugüne kadar tüm sondaj karotları yukarıda görüldüğü gibi halen muhafaza edilmektedir.


9- Bu karotlar metre metre altın cevherinin daha tabiatta iken ne kadar olduğunu açıkça ispatlar.

10- "SRK" gibi uluslararası akredite mühendislik ve denetim şirketinin denetimleri için karotların saklanması uluslararası madenciler için bir kaidedir.


11- Bu sondajlar neticesinde yer altında bulunan altın cevheri 3 boyutlu hale getirilir. Ekte üç boyutlu model örneği görülüyor.

12- Üç boyutlu hale gelen altın cevherinin hangi kısmında tonda kaç gram olduğu yukarıdaki resimdeki gibi açıkça görünür.

13- Altın cevheri işlenmeye başlamadan henüz tabiatta iken tam olarak miktarı, tenörü ve toplam ons miktarı bellidir. SRK tarafından denetlenir ve onaylanır.

14- Bu miktara göre fizibilite çalışması yapılır, bu da SRK tarafından denetlenir ve onaylanır.

15- İşletme kurmak fizible olduğu takdirde tesis kurulur.

16- Tesis sadece o ocaktaki cevheri işlemek üzere dizayn edilir.

17- Arama çalışmaları devam eder ve ettikçe yukarıdaki prosedür işletilir. Her aşama uluslararası akredite kuruluş olan SRK tarafından denetlenir, onaylanır ve her yıl ilan edilir.

18- Altın cevheri tabiattan çıkartılıp işlenmeden önce tabiattaki miktarı tam olarak belli olduğu gibi, tesise girdiği nokta olan kırıcı ünitesinden, tesisin her ünitesinde ve sistemden üretim olarak çıkana kadar bu miktarlar kontrol edilir ve teyit edilir.


19- Tüm bu işleyiş uluslararası madencilik standartlarına uygun olarak "SRK" ve benzeri uluslararası akredite kuruluşlar tarafından denetlenir. Yıllık rapor bilgileri uluslararası yatırımcılar dahil tüm yatırımcıların bilgisine sunulur. Bu modellemeler uluslararası maden
yatırımcıları için "JORC" standartlarında yapılır yine uluslararası yatırımcılar tarafından incelenir.

20- Tenör değerleri cevher henüz kayada iken, tesise girişinde, üretim esnasında ve üretim tamamlanınca kontrol edilir. Üretilen maden cevheri miktarı ile tesiste üretilen altın miktarının uyumlu olduğu açıkça görülür.

21- Tesis üretimi esnasında otomatik örnekleyiciler vasıtası ile her  6 dakikada bir örnek alınarak günde iki sefer akredite laboratuvarlarımızda analize gönderilir. Tesiste işlenen altın miktarının madende üretilen altın cevheri miktarı ile uyumlu olup olmadığı ve atık havuzuna gönderilen malzemenin tenörü sürekli kontrol edilir. Kontrol sistemimizin şeması ekte verilmiştir.

22- Tabiatta iken altın cevherinin miktarının belirlenmesi için; 1998 yılından bugüne kadar 861 bin metre (861 km) sondaj yapılmıştır. Yapılan sondajların yıllara göre dağılımı aşağıdadır. Bu sondaj karotları halen muhafaza edilmektedir.
Tesis üretimi esnasında otomatik örnekleyiciler vasıtası ile her 6 dakikada bir örnek alınarak günde iki sefer akredite laboratuvarlarımızda analize gönderilir. Tesiste işlenen altın miktarının madende üretilen altın cevheri miktarı ile uyumlu olup olmadığı sürekli kontrol edilir.


23- Her işletmemizde bugüne kadar hesaplanan kaynak ve rezerv rakamları, yıllara göre yapılan sondaj metrajları, tesis üretim rakamları ve yıllara göre altın ortalama ons fiyatları aşağıdaki tablodaki gibidir.

Altın miktarı değişmemek ile birlikte dünya altın fiyatlarına göre satış hasılatı ve işlenebilecek tenör artabilir veya azalabilir. Modeldeki tek değişken altın ons fiyatıdır.

Yukarıdaki tabloda verilen kaynak rezerv rakamları yeni yapılan sondajlara, altın ons fiyatlarına göre teknik çalışmalar netincesinde her yıl revize edilir. Üretim planlaması da her yıl bu çalışmalar neticesinde revize edilir.


DÜNYADAN ÖRNEKLER

Tenör değeri cevherin bir ton kaya içerisindeki altın miktarı olup cevherleşme tiplerine bağlı olarak dünyada düşük ve yüksek tenörlü işletilen birçok maden bulunmaktadır. Bu madenlere bazı örnekler aşağıda verilmiştir.

Aramalardan maden üretimine kadar olan tüm aşamalar her yıl sonu bağımsız bir denetleme kuruluşu tarafından denetlenir ve raporlanır. Koza Altın İşletmeleri tüm dünyada 60'ın üzerinde ofisi olan ve madencilik sektöründeki en iyi danışmanlık şirketlerinden biri sayılan SRK (www.srk.com) danışmanlığın Colorado eyaletindeki Denver ofisi tarafından her yıl denetlenmektedir.


SRK danışmanlığa her yıl tüm veriler ve yapılan çalışmalar teslim edilir. JORC standartlarına göre (dünyada madencilik sektörü için geliştirilmiş uluslararası standartlar) yapılan denetimler sonucu tüm çalışmalar uluslararası yetkinliği ve imza yetkisi olan kişiler tarafından onaylanır.

ALS (www.alsglobal.com) dünyanın en tanınmış ve en büyük akredite analiz laboratuvarıdır.

Her altın cevherinin yapısı farklılık göstermesi sebebi ile her cevherin işlenmesi için farklı bir tesis dizayn edilmesi gerekir. Bir ocakta çıkan altın cevheri dahi  başka bir ocakta işlenemez. Buna örnek olarak; Ovacık tesisi ve Himmetdede tesisi gösterilebilir, tamamen farklı iki tesistir. Bu çalışmalar her şey yolunda giderse 7 ila 10 yıl arasında zaman alır.

Yukarıdaki işlemler, her aşamada uluslararası akredite kuruluşlar tarafından -ki en itibarlı olanlarından birisi “SRK”dır- denetlenir ve uluslararası maden yatırımcısının incelemesine düzenli olarak sunulur.

İDDİALAR VE GERÇEKLER

MASAK'ın varsayımlara dayalı hazırladığı rapor, Türkiye'deki altın madenciliğinden bihaber olduğunu ortaya çıkardı. İşte iddialar ve Koza Altın'ın yaptığı açıklamayla gözler önüne serilen gerçekler...

TEKNİK OLARAK MÜMKÜN DEĞİL

İDDİA-1: Koza Altın’ın, üretiminde çelişkili rakamlar var...

Ko­za Al­tın’ın ce­va­bı: Biz altını, daha üretime başlamadan, bu alanda uluslararası akreditasyona sahip Amerikan SRK’ya (www.srk.com) rapor ediyoruz.  SRK, bu alanda dünyadaki en önemli denetim şirketidir. Ayrıca Koza Altın, halka açık bir şirket olduğu için her yılın başında bütün yatırımcılara sunum yapar. Yatırımcılara yaptığımız sunumda o yıl ne miktarda altın üreteceğimizi bildiririz. Hata payımız artı/eksi yüzde 10’dur. Bu konuda  akredite sirketler tarafından onaylanmış ilgili raporları Sermaye Piyasası Kurulu’na da bilgi olarak verip, o yıl ne kadar altın üreteceğimize dair bilgileri KAP’a da bildiriyoruz. Aynı şekilde o yılın sonunda da ne kadar altın ürettiğimize dair bilgileri KAP’ta yayınlarız. Dolayısıyla bir altın madeninde üretilecek altın miktarı daha tesis kurulmadan bellidir. Bu konu uluslararası akreditasyon şirketi ve uluslararası yatırımcıların bilgisine açıktır. Altın üretiminde çelişki olması teknik olarak mümkün değildir.

‘VERİMLİLİK YOK' İDDİASI YALAN

İDDİA-2: Türkiye’de bir ton cevherden 4,93-6 gram altın elde edilecek verimlilikte maden yatağı bulunmuyor.  

Ko­za Al­tın’ın ce­va­bı: MASAK raporundaki bu bilgi, Dünya Altın Konseyi’nden alınmış. O konseye üye firmaların ortalamasını yansıtıyor. Bu konseye üye olmayan dünyada birçok altın firması var. Koza Altın da bu konseye üye değildir.

Türkiye altın madenciliği açısından çok zengin bir ülkedir. 1 ton cevherde 1 gram da altın olabilir, 20 gram da olabilir. Bu madenin yataklanma şekliyle alakalıdır.

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nün, 2009 tarihli, ‘İl il Türkiye’nin yer altı kaynakları’ başlıklı raporuna göre,

- Artvin Cerrattepe-Kafkasör Altın Yatağı 4 gram/ton

- Balıkesir Havran-Küçükdere Altın Yatağı  6,43 gram/ton

- İzmir Efemçukuru Altın Yatağı  12,65 gram/ton

- İzmir Bergama/Ovacık Altın Yatağı 9 gram/ton

- Lapseki-Şahinli Altın Yatağı 5,76 gram/ton

- Çanakkale Kirazlı-Kartaldağı Altın Yatağı  5,02 gram/ton

- Gümüşhane Mescitli Mastra Altın Yatağı 12 gram/ton

- Sivrihisar- Kaymaz Altın Yatağı 6,04 gram/ton altın rezervine sahiptir.

Dolayısıyla, ‘Türkiye’de bu verimlilikte altın madeni yok’ bilgisi tamamen yanlış. Bu bilgilere MTA  internet sitelerinden de ulaşılabilir.

SEKTÖR GERÇEĞİNE AYKIRI

İDDİA-3: Şirketin ons başına maliyet rakamı 476 dolar iken  tüm dünyada altın üretim ve maliyetleri ons başına 1000-1200 dolar arasında değişiyor.

Ko­za Al­tın’ın ce­va­bı: MASAK’ın bu hesabı, yine 1 gramlık rezerv üzerinden yapılmaktadır. Cevher verimliliği ortalama 1 gramdan ele alınırsa, maliyet ons başına 1000 doları geçebilir. Eğer rezerviniz ortalama 6-7 gramsa, ons başına maliyet 400-500 dolara düşer. Maliyet hesapları sadece ton ile ilgili değildir, cevherin fiziksel ve kimyasal özellikleri de göz önüne alınmalıdır. MASAK bütün hesabı ons başına, 1 gram/ ton üzerinden yaptığı ve cevherin fiziksel/kimyasal özelliklerini dikkate almadığı için bu maliyeti buluyor. Gram arttıkça maliyetin düştüğünü dikkate almıyor ve tamamen  bir varsayımda bulunuyor. Dolayısıyla bu iddia da sektör gerçeklerine tamamen aykırıdır.
<< Önceki Haber MASAK'ın trajikomik iftirasına okkalı cevap Sonraki Haber >>

Haber Etiketleri:
ÖNE ÇIKAN HABERLER