Vatandaşa dövizle kredi yasağı neden getirildi?

Serbest piyasa ile zerre kadar alakası olmayan bu kararın döviz fiyatlarını düşürme ihtimali sıfıra yakındır. Dövizin fiyatı, Türkiye’nin siyasî, iktisadî ve malî riskleri arttığı için yükseliyor.

İktisadî veçheden mahrum kararın yegâne çıkış noktası döviz borcuna çare bulunmuş intibaı uyandırmaktır. Güya Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) iktidarı döviz kredisini yasaklayarak Türk Lirası’nı kuvvetlendirmiştir. Esasında böyle bir yasak kararı bile Türkiye’nin giderek kapalı bir rejim haline geldiğini göstermeye kâfi gelecektir.

AKP maalesef demokrasi tarihimizin karanlık devirlerine imrenen bir iktidar haline geldi. İktidarların, hatta askerî darbe hükûmetlerinin eski ve kötü alışkanlıklarını nüksettiren tarz-ı siyasetin en son misali döviz kredisi yasağı olmuştur.

İthal ikameci dönemin en bariz vasfı kapalı bir ekonomi olmasıydı. Döviz serbest piyasada bulunmazdı. Haddi zatında döviz bulundurmak, almak, satmak yasaktı. Polisler sokakta herhangi birini çevirip cüzdanlarını kurcalardı. Üzerinden dolar ya da Alman Markı gibi yabancı paralardan çıkan kişi Türk Parasının Kıymetini Korumu Hakkında 32 Sayılı Karar’da muhalefetten tevkif ediliyordu. Para cezası ile yakayı kurtaran kendisini talihli sayıyordu.

Döviz ayakkabıların içinde saklanıyordu. Patronlar bile yurt dışını giderken Merkez Bankası’ndan mahdut tutarda döviz alabiliyordu. Merhum Turgut Özal 1983 senesinde başbakan olduğunda ilk işi döviz yasaklarını kaldırmak olmuştu.

Dövizin yasak olduğu günlerdeki Türkiye ekonomisinin hali ile serb