Sosyal deprem olarak devrim

İran'daki gösteriler Tunus ve Mısır'da başarıya ulaşan hareketlerden esinlenerek, onlardan etkilenerek yapılıyor. Bir bakıma domino etkisinden İran'ın payına düşen bu oluyor. Ancak İran'da olanların, Mısır ve Tunus'ta yaşananların hatta bugünlerde Yemen, Libya ve Bahreyn'de yaşanmakta olanların bir benzeri olduğunu söylemek zor. Çünkü İran'da muhalefet kadar iktidarın da güçlü bir tabanı var. 14 Şubat'ta gerçekleşen gösterilerin hemen 2 gün öncesinde Tahran'da 4 milyon kadar insanın Devrim kutlamalarına büyük bir coşkuyla katıldığı biliniyor. En azından Mısır ve Tunus'ta Mübarek ve Bin Ali'ye karşı konsensüs düzeyinde bir muhalefet varken İran'da iktidar desteği o kadar da yok olmuş değil. İran Meclis Başkanı Ali Laricani, Mecliste yaptığı konuşmada göstericilerin "dış bağlantılı" olduklarını iddia ederek ABD ve Batıyı suçlarken, muhalif liderlerin bildiri yayınlamalarını eleştiren konuşması sırasında milletvekilleri, 'ABD'ye ölüm', 'İsrail'e ölüm', 'Kerrubi'ye ölüm', 'Musevi'ye ölüm', 'Hatemi'ye ölüm' sloganları atarak bir gövde gösterisi yaptılar. Ölümlerini bağırarak istedikleri Kerrubi ile Musevi'nin her ikisi de Humeyni'nin gözde siyasetçileri ve Devrimde önemli rolleri olan insanlar. Devrim böylece muhalefetini kendi içinden çıkarmış ve bu da karşısında yine ürkütücü derecede asabi bir statükoyu kısa bir süre içinde şekillendirmiş. Muhalefete devletin direnmesi gerekmiyor, toplumun bütün düzeylerinde örgütlenmiş olan Devrim'in iktidarı buyurgan diliyle çalışıyor, en ufak bir eleştiriyi ve muhalefeti doğrudan "ihanet" olarak mahkum ediyor. Yıllar önce, Humeyni'nin sağ olduğu dönemde kendisinden sonra halef olarak ilan edilmiş olan Ayetullah Montezeri'nin "Devrimden sonra sloganlardan başka ne ürettik? Bütün aksamaların arkasından ABD'yi veya başkalarını suçlamak yerine kendi payımızı, kendi sorumluluğumuzu önce ele alalım" şeklindeki eleştirileri kuşkusuz bugün çok daha anlamlı geliyor. Montezeri tam da bu eleştirileri yüzünden, kısa bir süre içinde gözden düş(ürül)müş ve haleflik konumundan Humeyni ta