Havalar günden güne soğumaya, sabahlar ise daha serin ve nemli olmaya başladı. Ağaçlar yapraklarını dökerek, bedenimiz de birtakım değişikliklerle mevsim geçişine uyum sağlamaya çalışıyor. Her mevsim geçişi, içimizde bir dönüşümü de beraberinde getiriyor. Sonbaharda çoğumuz, yorgunluk ve halsizliğin yanında, bir süredir sessizce bekleyen rahatsızlıkların kendini göstermesiyle karşı karşıya kalırız. Bu durum bedenimizin bize sadece “bana biraz daha dikkat et” çağrısı olabilir. Çünkü bağışıklık sistemi, Allah’ın bize lütfettiği muhteşem bir koruma kalkanıdır; mevsim değişiklikleri gibi zorlayıcı dönemlerde bu koruma zayıflayabilir ve bizden ilgi, özen ister.

Kendimize şefkatle yaklaşmak, hem sağlığımızı korumak hem de bize bahşedilen beden emaneti için teşekkür etmek önemli ve gereklidir. Sıcak ve uzun yaz günlerinin bitmesiyle birlikte, güneş ışığından emilen D vitamini, beslenme düzeni, enerji seviyesi etkilenir. Ayrıca sıcak havalarda bazı virüsler ve bakteriler daha az aktiftir. Yazın bitimiyle birlikte, özellikle kapalı ortamlarda daha fazla vakit geçirilmeye başlanması, bağışıklık direncini etkileyen mikroplara maruziyeti artırır.  Yazdan kışa geçiş dönemi olan sonbaharda bağışıklığımızı güçlendirmek için atacağımız küçük adımlar, kışı daha dinç ve huzurlu geçirmemizi sağlar. Bunun için ilaçlara, pahalı takviyelere ya da zorlayıcı diyetlere gerek yoktur. Asıl mesele, bedenin sesine kulak vermek ve onu anlamaya çalışıp desteklemektir.

Beslenme: Bedenin İlk Savunması

Bağışıklık sistemimizin gücü, büyük ölçüde yediklerimizle şekillenir. Mevsim sebzeleri ve meyveleri —karnabahar, brokoli, havuç, nar, portakal, mandalina— doğal vitamin kaynaklarıdır. C vitamini, çinko ve probiyotikler bağışıklık hücrelerini destekler. Yoğurt, kefir, ev turşusu gibi fermente gıdalar, bağırsak sağlığını güçlendirerek savunma hattımızı sağlamlaştırır. Çünkü vücudumuzun bağışıklık hücrelerinin önemli bir kısmı bağırsaklarda bulunur. Buna karşın fazla şeker, beyaz unlu ürünler ve işlenmiş gıdalar bu dengeyi bozar, direncimizi düşürür.

Uyku: Sessiz Onarım Zamanı

Geceleri bedenimiz sadece dinlenmez; aynı zamanda yenilenir. Uyku sırasında bağışıklık hücreleri çoğalır, hasarlı dokular onarılır. Yetersiz uyku, savunma sistemimizi zayıflatır. Uzmanlar, yetişkinlerin günde en az yedi saat kaliteli uykuya ihtiyacı olduğunu söylüyor. Karanlık bir ortamda uyumak, melatonin salgısını artırarak bu onarımı destekler. Kısacası, erken yatmak sadece dinlenmek değil, aynı zamanda bedenimize yenilenme fırsatı vermektir.

Hareket: Damarlarımızdaki Hayat Akışı

Soğuk havalarda hareket etme isteğimiz azalsa da, düzenli egzersiz bağışıklığın en doğal destekçisidir. Yürüyüş, hafif tempolu koşu ya da esneme hareketleri; kan dolaşımını artırır, akyuvarların aktif kalmasına yardım eder. Haftada üç gün yarım saatlik bir yürüyüş bile size bedeninizdeki değişimi fark ettirir. Bedenimiz hareketsizlikte değil, dengeli bir hareket düzeninde huzur bulur.

D Vitamini: Güneşten Gelen Koruma

Günler kısaldıkça D vitamini seviyeleri de düşer. Bu vitamin, bağışıklık hücrelerinin etkin çalışması için gereklidir. Güneş ışığından yararlanmak için gün içinde kısa yürüyüşler yapmak, yüz ve elleri birkaç dakika güneşe göstermek bile faydalıdır. Yağlı balıklar, yumurta, mantar ve ciğer gibi besinlerle D vitamini desteklenebilir. Eksikliği durumunda ise, doktor kontrolünde takviye alınabilir.

Giyim: Sıcak Kalmanın Pratik Yolu

Mevsim değişikliğinde giyinme konusunda tek kalın kıyafete güvenmek yerine, çok katlı giyinmek  daha etkilidir. Lahana usulü ince ama üst üste giysi, hem ısıyı daha iyi hapseder hem de vücut sıcaklığını gerektiğinde kolayca ayarlamanızı sağlar. Örneğin bir tişörtün üzerine hafif bir kazak, onun üzerine de ince bir mont giymek, vücut direncini korur ve terlemeden üşümeyi önler. İstendiğinde katlar azaltılabilir. Böylece vücut ısı dengesi daha kolay sağlanır.

Doğal Takviyeler: Çaylar

Damak tadınıza göre ayarlayabileceğiniz bitki ve meyve çayları hem bağışıklığı destekler hem de vücudu ısıtır. 

Kış Çayı: Ihlamur, zencefil, tarçın, karanfil, nane, limon, portakal, elma gibi çeşitli bitki ve meyvelerin kaynar suda demlenmesiyle hazırlanması kolay çaylardır.

 

Zencefil Çayı: Soğuk algınlığını önlemek için oldukça idealdir. Hastalıklara karşı koruyucu olan karışım vücuda da sıcaklık verir. Bir dilim zencefil, bir çay kaşığı tarçın, limon suyu, bal ve sıcak suyla yapılır.

 

Kekik çay: Kekik, geleneksel bir antiseptik bitki olarak solunum yolu enfeksiyonlarını hafifletmeye yardımcı olur. Bir tatlı kaşığı kekik ile sıcak suyu karıştırarak hazırlayabileceğiniz bu çay, kış hastalıklarına karşı doğal bir koruma sağlar.

Sarımsak ve bal karışımı: 1-2 diş sarımsağın balla karıştırılması, vücuda direnç kazandırır ve sabahları aç karnına bir tatlı kaşığı  tüketildiğinde etkili olur.

Zihin Huzuru: Bağışıklığın Görünmeyen Destekçisi

Bedeninizle zihniniz arasında güçlü bir bağ vardır. Uzun süre stres altında kaldığınızda, bu bağ zayıflar; kalp ritminizden hormonlarınıza kadar pek çok denge etkilenir. Oysa sakin bir kalp, huzurlu bir zihinle birleştiğinde bedeninizin savunması güçlenir. Gün içinde kendinize kısa nefes aralıkları vermek; tefekkürle şükretmek hem ruhunuza hem de hücrelerinize de iyi gelir.

Kış gelmeden önce kendimize biraz vakit ayırmak, bedenimize “seni önemsiyorum” demenin yoludur ve hastalıklardan korunmaya vesile olur. Çünkü bedenimize gösterdiğimiz özen, hayatımıza gösterdiğimiz saygının bir yansımasıdır.

 

 

Yazıyı dinlemek isterseniz:

https://youtu.be/0F8wsVimwzI

 

https://open.spotify.com/episode/4TRWenK1Lnu2G0XvFUVjUd?si=CwvY_uObQw-hPNG-AG7NDQ

[email protected]     X:@esrabc