Alman E.ON Ruhrgas enerji şirketi ile anlaşma yenileyen Gazprom, spot fiyatlardan satış yapmayı kabul etti. Bu anlaşmanın, Rusya ile haziran ayından önce sonuçlandırılması hedeflenen görüşmelerde Türkiye adına yeni bir fırsat olabileceği değerlendirmeleri yapılıyor. Rus Vedomosti gazetesinde yayımlanan demecinde Gazprom CEO Yardımcısı Aleksander Medvedev, "Biz fırsatçı değiliz. Kriz döneminde önemli indirimlere gitmeyi düşünmedik." dedi. Gazeteye göre Gazprom'un en büyük müşterisi Alman enerji şirketi E.ON Ruhrgas uzun vadeli yeni anlaşma şartları oluşturuldu. Buna göre gaz alışverişinde eski hesaplama yöntemleri yerine spot piyasa kriterleri kullanılacak. Vergilerde önemli oranda indirim sağlanacak. Fiyatlara bu indirimin ne oranda yansıyacağına dair ise bir rakam verilmedi. İtalyan Eni şirketi de Gazprom'la daha esnek bir fiyat konusunda anlaşma sağladı. Rusya Başbakan Yardımcısı İgor Seçin, Ankara temaslarının ardından Türkiye için de 'al ya da öde' şartlarında bir kısım rahatlamaların yapılabileceğini söylemişti. Gazprom'un yaptığı indirimin bütün Avrupa piyasasını etkilemesi bekleniyor. The Moscow Times ise Gazprom kaynaklarına dayanarak petrol fiyatına bağlı olarak belirlenen fiyatlandırma sisteminde kısmen değişikliğe gidilebileceğini yazdı. Uzmanlar uzun süredir Gazprom'un fiyatlar konusunda değişken olmaması nedeni ile pazar kaybına uğradığı yönünde eleştirilerde bulunuyor. Avrupalı şirketler kriz sürecinde Gazprom yerine daha ucuz olan spot piyasadan doğalgaz alımı yapmayı tercih etti. Gazeteye konuşan Gazprom kaynağı, "Spot piyasanın kendi kuralları var. Temel prensipleri değiştirmeden bizim de bu piyasada yer almamız gerekiyor. Burada uzun vadeli anlaşmalar, al ya da öde şartı ve petrol fiyatlarına bağlı fiyatlandırma sisteminin ana unsurları kalmalı." dedi. Doğalgaz uzmanı Mihail Korçemkin'e göre ise petrole bağlı fiyatlandırma sistemi ile Gazprom'un Avrupa'ya daha fazla doğalgaz satması mümkün değil. Fiyatlamada petrol bağlantısının kesilmesi ek kâr elde etmenin tek yolu. Rusya Enerji Bakanı Sergey Şmatko da Gazprom'un uzun vadeli anlaşma şartlarından vazgeçmeden piyasa şartlarına göre yenilikçi formüllerin geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Şmatko, "Gazprom yenilikçi bir şirket. Daha fazla yenilikçi olması gerekiyor. Değişen piyasa şartlarına adapte olabilmesi gerekiyor. Ancak hiçbir şekilde uzun vadeli anlaşma konusunun bozulmaması gerekiyor." dedi. TÜRKİYE DAHA AZ GAZ ALDI Gazprom'un son ihracat raporuna göre, şirketin 2009'da toplam ihracatı 2008'e göre yüzde 13 gerileyerek 206 milyar metreküpe düştü. Şirketin toplam üretimindeki düşüş ise yüzde 12 oldu. Gazprom iç piyasaya 2009'da 293 milyar metreküp doğalgaz verdi. Batı Avrupa ülkelerine ihracatta yüzde 11'lik bir gerileme yaşayan Gazprom'un Türkiye satışları da yüzde 16 geriledi. Türkiye 2008'de Gazprom'dan toplam 23 milyar 842 milyon metreküplük doğalgaz alırken, bu rakam 2009'da 19 milyar 970 milyon metreküpe düştü. Türkiye, Gazprom'dan Almanya'dan sonra en çok doğalgaz alımı gerçekleştiren ikinci büyük Avrupa ülkesi. ZAMAN