Havayolu şirketleri bu yolculara hangi hizmetleri vermekle yükümlü?
Avrupa ve Amerika'da son yıllarda yolcu haklarını düzenleyen mevzuatlar geliştirilmeye başlandı. Hayatı olumsuz etkileyen
doğa olaylarına karşı, vatandaşların
mağduriyetinin önlenmesini hedefleyen yetkililer, bununla ilgili çalışmalar yapıyor. Türkiye'de ise henüz düzenlenmiş bir
yasa ya da yönetmelik bulunmuyor. Ancak hakkınızı aramanız için birçok sebep var.
Geçtiğimiz haftalarda etkili olan sis ülkemizde neredeyse hayatı durma noktasına getirdi. Ulaşımda ciddi sorunlar yaşandı. Görme mesafesinin düşmesi nedeniyle araçlar
kaza yaptı. Yollar kapandı. Havayolu ve
deniz ulaşımında seferler iptal edildi. İnsanlar işine gidemedi ya da iptal edilen seferler nedeniyle
seyahatini ertelemek zorunda kaldı. Özellikle
havayolunu
tercih eden vatandaşlar, saatlerce
Atatürk Havaalanı ve Sabiha Gökçen'de beklemek zorunda kaldı. Oysa her iki havalimanında CAT 3
sistemi olsaydı ne yolcular mağdur olacak, ne de böyle bir ulaşım krizi yaşanacaktı.
Avrupa'nın önde gelen havalimanlarından Frankfurt,
Paris Charls De Gaulle ve
Londra Heathrow'da CAT 3 sistemi bulunurken
İstanbul Atatürk
Havalimanı'nda bu sistem henüz kurulmuş değil.
CAT 3 nedir?
Her türlü hava şartında; yağmurun, karın ve sisin yoğun olduğu durumlarda uçağın
piste, güvenli bir şekilde inmesini sağlayan
elektronik sistemlerin bütününe deniyor.
Habertürk gazetesi yazarı Güntay Şimşek, geçtiğimiz ay köşesinde bu konuyu yazdı. CAT 3 standartlarına sahip bir havalimanına,
pilot ve
uçaklar pist görüş menzili 150 metreye kadar düşse bile inebiliyor.
Atatürk Havalimanı şu anda CAT 1 ve CAT 2 standartlarına sahip. Bu da ancak 350 metrelik bir görüş menziline iniş sağlıyor.
Uçağı ertelenen veya iptal edilen yolcuların hakları
Peki böyle durumlarda yolcuların hakları neler? Havayolu şirketleri yolculara hangi hizmetleri vermekle yükümlü? Avrupa ve Amerika'da son yıllarda yolcu haklarını düzenleyen mevzuatlar geliştirilmeye başlandı. Türkiye'de ise henüz düzenlenmiş bir yasa ya da yönetmelik bulunmuyor. Bunun yerine Avrupa'dan alınan bazı düzenlemeler sayesinde
havacılık şirketlerine
yaptırım uygulanabiliyor. Amerika'da geçtiğimiz aylarda uçak içinde yolcu beklettiği gerekçesiyle Continental, ExpressJet ve Mesaba Havayolu şirketlerine 175 bin dolar ceza kesildi.
Türkiye'de böyle bir cezai işlem uygulanmıyor, ama 3 saati aşan kalkış sürelerinde yolcuya
bilet ücreti iade ediliyor. Yani 3 saat sonra paranızı isteyebileceğinizi unutmayın.
Eğer
firma paranızı iade etmezse
tüketici mahkemesine
tazminat davası açabilirsiniz. Mahkeme seyahat amacınıza ve mağduriyetinize göre tazminatı belirleyip o firmayı cezaya çarptırıyor.
Uçağınız ertelendiği halde, bekleyeceğinizi ve seyahat edeceğinizi yetkililere bildirirseniz, şirket bekleme yerinizi ve temel ihtiyaçlarınızı karşılamak zorunda.
Uçak saatini beklerken her saat başında firma yetkilileri tarafından uçuş saati ve son durumla ilgili bilgilendirme anonsu yapılması gerekiyor.
Genelde ara uçuş noktalarında kaynaklanan sıkıntılar nedeniyle yaşanan aksaklıkları gidermek de yine
havayolu şirketinin sorumluluğunda. Örneğin Dubai'den Frankfurt'a gideceğiniz uçak İstanbul'a geldiğinde Frankfurt havalimanında meydana gelen bir aksaklık nedeniyle oraya uçuş yapamayacak. Havayolu şirketi böyle durumlarda alternatif ulaşım yolu bulmak zorunda. Bu nedenle oluşacak ekstra masrafları da şirketler karşılıyor. Yolculardan para talep edemiyor.
Tüketiciler Birliği yolcuların herhangi bir sorunla karşılaştıklarında ilk müracaat edecekleri yerin havayolu şirketi yetkililerinin olduğunu söylüyor.
ZAMAN