Spekülatif işlemler sebebiyle döviz, faiz ve Borsa’da fiyat istikrarı yakalanamıyor. ABD’de faiz artırımının süreceği endişesiyle artan hareketlilik, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan bütün ülke piyasalarında yaşanıyor. Dolar dün 1,57 YTL ile Mayıs 2004’ten bu yana en yüksek seviyesini gördü. Euro 2 yeni lirayı buldu. Faiz yüzde 16,29’a yükselirken, Borsa yüzde 3,05 değer kaybetti. Piyasalar Merkez Bankası’ndan dövize müdahale, gerekirse faiz artışı istiyor. Aksi takdirde yüzde 5’lik enflasyon hedefine ulaşılamayacağı görüşü hakim. Ancak Başbakan Erdoğan, “Müdahalede aceleci değiliz.” diyerek bu konudaki beklentileri boşa çıkardı. Merkez Bankası da kur rejiminin hükümet ile birlikte belirlendiğinin altını çizdi. Yılın ilk faiz indirimini nisan ayında yapan Merkez Bankası, kısa vadeli faizleri yüzde 13,25'e düşürmüştü. Banka'nın bugünkü toplantısından yeni bir faiz indirimi beklenmiyor. Lehman Brothers'dan ekonomist Tolga Ediz, "Kısa vadeli faizlerin yüzde 0,5-0,75 puan artırılması yapılacak en iyi adım olacaktır. Böyle bir hareket bono ve hisse senedi piyasasında başta olumsuz algılanacak; ancak bize göre kurun istikrara kavuşmasına yardımcı olacak ve bu da sonuç olarak bono ve hisse senedi piyasasına yansıyacaktır." değerlendirmesini yaptı. Yabancı bir bankacıya göre piyasada net şekilde faiz artırımının sinyali verilmeli ve Merkez Bankası piyasaya hakim olduğunu hissettirmeli. Aksi takdirde kurun bu seviyelerde kaldığı bir ortamda enflasyon hedefinin kalmayacağını vurgulayan aynı bankacı, "Faiz artırımının etkisinin çok fazla negatif etkisi olmaz, aksine piyasada her şeyin kontrol altında olduğuna dair inancın oluşmasını sağlar." dedi. Para Politikası Kurulu'nun bugün alacağı faiz kararıyla birlikte açıklayacağı ve bu kararın gerekçelerini oluşturacak kısa metin ile takip eden 5 işgünü içinde açıklayacağı değerlendirmenin piyasaların yönünü bulması açısından her zamankinden daha belirleyici olması bekleniyor. Faiz artırımının ‘yangına körükle gitmek' olacağını dile getiren Bear Stearns'den Tim Ash ise, "Merkez Bankası'nın bir süre daha sözel müdahale etmeyi sürdüreceğini düşünüyoruz. Merkez Bankası, son dalgalanmanın kısa dönemli olduğunu öngörüyor ve ekonominin uzun dönemli temellerinin güçlü olduğunu düşünüyor. Ancak siyasi endişeler göz önüne alındığında piyasaların sözel müdahalelerden etkilenmesi güç görünüyor." diye konuştu. Bankalararası piyasa gün içinde 1,57 YTL ile son iki yılın en yüksek seviyesini gören dolar 1,5420 yeni liradan kapandı. Bono piyasasında dün gösterge bileşik faiz işlem bazında yüzde 16,29'a kadar çıkarak yeniden bu yılın en yüksek seviyesini gördü. Dış borsalardaki düşüşler ve bono piyasasında faizlerin yılın en yüksek seviyelerine çıkması sebebiyle gün boyu satıcılı seyreden Borsa ise günü yüzde 3,05 kayıpla tamamlayarak bu yılın yeni en düşük seviyesinden kapandı. Gün içinde 35 bin 636 puana kadar gerileyen endeks 1.134 puanlık düşüşle 36 bin 101 puandan kapandı. Bu aynı zamanda endeksin 23 Kasım 2005'ten bu yana en düşük kapanışı. İşlem hacmi ise 1 milyar 930 milyon YTL oldu. Dün itfa (iç borç geri ödemesi) sebebiyle bir miktar müşteri talebi oluşmasına rağmen bono piyasası net olarak satış ağırlıklıydı. Bir bankacı, "Yine yüklü satışlar var; ancak alıcı sığ olduğu için sert hareketler ile faiz yükseliyor. Dövizdeki harekete paralel seyrediyor." dedi. Paris'te Calyon'un gelişmekte olan ülke piyasaları stratejisti Claire Dissaux, "Küresel riskler, Türkiye'nin kendi temel göstergelerindeki bozulmayla birleşiyor." yorumunu yapıyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün kuş gribi virüsünün insanlar arasında kolaylıkla geçecek şekilde mutasyona uğradığı ile ilgili bir kanıt olmadığını söylemesine rağmen, Asya'da kuş gribinin insandan insana geçtiği haberlerinin kaygıları yeniden canlandırması üzerine, gelişmekte olan piyasalarda iki haftadan beri süren hızlı satışlar daha kötüleşti ve Türkiye hakkındaki eğilimler bu gelişmeden de olumsuz etkilendi. Dissaux, "Kuş gribi, piyasaların izleyeceği bir risk. Doğrulanırsa, bu Türkiye için en kötü senaryo olur; bu turizme ve cari işlemlere olumsuz etkisi açısından ek bir risk olacaktır." dedi. Uzmanlara göre, Türkiye, Brezilya piyasalarındaki hareketlilikten etkilenmeye devam edecek. Royal Bank of Scotland'dan Lucy Bethell, "Lira en çok Brezilya para birimi real tarafında baskı görüyor; buna ek olarak Türkiye hikayesine güven kayboldu." şeklinde konuştu. Nisan ayı enflasyon verilerinin beklentilerin yaklaşık 3 katı fazla gelmesiyle başlayan, yükselen cari açık ve iç siyasetteki gerginlik endişeleriyle büyüyen satış dalgası, uluslararası sermayenin gelişmekte olan ülkelerden çıkmasından da büyük ölçüde destek buldu.