Mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları ile patlayan dondurma satışları, süt krizine yol açtı. Dondurma üretimini artıran irili ufaklı bütün dondurma üreticileri Trakya'da süt bırakmadı. Dondurma üreticileri ekstra maliyeti göze alarak Doğu Anadolu bölgesinde süt arayışına geçerken, yoğurt üreticileri de dondurmacılardan kendilerine süt kalmayınca vardiya düşürdü. Bu durum süt fiyatlarına da tavan yaptırdı. Trakya'da 53 YKr olan sütün litre fiyatı 75 YKr'ye çıktı. Küresel ısınmanın bir sonucu olarak ciddi bir süt krizi ile karşı karşıya olduklarını belirten Et ve Süt Üreticileri Birliği Başkanı Erdal Bahçıvan "Sektör talep artışına hazırlıksız yakalandı. Kimse bu kadar çok dondurma tüketimi beklemiyordu. Firmaları süt bulmaları için Doğu Anadolu'ya yönlendiriyoruz" dedi. Piyasada Bioyoğurt markası ile yer alan Ateşoğlu Süt Ürünleri yetkilileri ise "Dondurmacılardan bize süt kalmadı. Bu dönemde üretimimizi yüzde 30 varan oranlarda düşürmek zorunda kaldık" diye konuştu. Talep yüzde 40 arttı Türkiye'de yılda kişi başına 1.6 litre dondurma tüketiliyor. Pazarın toplam büyüklüğü 850 milyon dolar. Pastaneler pazarın yüzde 30'unu elinde tutuyor. Büyük küçük birçok firma 2007 hedefini şimdiden aştı. Talebin bir önceki yıla göre yüzde 40 arttığı belirtiliyor. Türkiye'nin en büyük endüstriyel dondurma üreticilerinden Algida 2007 satış hedefinin yüzde 50'sini haziran itibariyle gerçekleştirdi. 24 saate yayılan üretime bağlı olarak dağıtım kanalları da gece geç saatlere kadar mesai yapmaya başladı. Birçok market sahibi dondurmasız kalmamak için gece yarılarına kadar dağıtım araçlarının gelmesini bekliyor. Artan talebe bağlı olarak süt krizinin büyük üreticilerden çok küçük firmalarını olumsuz yönde etkilediği belirtiliyor. Küçük üreticiler büyük firmalar gibi yılbaşında toplu anlaşmalar ya da sözleşmeli üretimler yaptıramadıkları için zor durumda. Et ve Süt Üreticileri Birliği Başkanı Erdal Bahçıvan, "Bundan sonra talebin yine hava koşullarına bağlı olarak artacak. Türkiye'deki süt üretimininin iki katına çıkması gerekiyor. Hayvancılık sektöründe yem bitkisi üretiminden, kaliteli sütün primle özendirilmesine, çiftlik yatırımlarının teşvikinden hayvan hastalıkları ile mücadeleye kadar çok geniş kapsamda teşvik politikaları geliştirildi. Ancak bunun için daha fazla çaba göstermemiz gerekiyor. Şu anda 11 milyon ton olan süt üretiminin 2013 yılında 23 milyon tona ulaştırılması hedeflenmeli" dedi. Bahçıvan Türkiye'de uzun süredir süt üretiminin yetersiz olduğunu yönünde çağrılar yaptıklarını hatırlatarak, bazı kesimler uyarıları görmediklerini belirtti. Bahçıvan "Ama bugünkü tablo gösteriyorki ciddi bir süt krizi ile karşı karşıyayız. Bu sorunu keşke yaşamadan çözebilseydik. Ancak en azından şimdi yaşadığımız müsibet bize ders olur. Çünkü Türkiye'nin sütü Türkiye'ye yetmiyor. Bu sorunu çözüp sütü ihraç eden duruma gelmek zorundayız. SETBİR olarak bu sorun için onlarca projemiz ve çözüm önerimiz mevcut" diye konuştu. Herkes hazırlıksız yakalandı Edirne Merkez İlçe Süt Ürünleri Tarımsal Üreticiler Birliği Başkanı Seyran Dayan ise Trakya bölgesi süt ve süt ürünleri konusunda da Türkiye’nin en önemli merkezi olduğunu ancak son dönemde yanlış politikalar nedeni ile istenilen seviyeye ulaşamadığını söyledi. "Türkiye süt üretiminin yüzde 6'sı bu bölgeden karşılanıyor" diyen Dayan'a göre ise son dönemde başta Trakya bölgesinde olmak üzere yaşanan süt krizinin dondurma üreticilerinin ani süt çekiminden kaynaklandığını söyledi. Bu ani artışa herkesin hazırlıksız yakalandığını söyleyen Dayan, "Büyük firmalar çok önceden yaptıkları anlaşmalar ile bu sorunu yeniyorlar. Ancak küçük üretici zor durumda süt bulmakta oldukça zorlanıyor" dedi. Trakya bölgesinde süt ve süt ürünlerini işleyen faal işletme sayısının 105 adet olduğunu anlatan Dayan, bölgedeki bir başka sorunun ise genç kuşağın tarımdan tamamen uzaklaşması ve fabrikalarda çalışmayı tercih etmesi olduğunu sözlerine ekledi. Ülker Grubu İstişare Kurulu Üyesi Metin Yurdagül ise günde 1.600 ton süt topladıklarını ancak organizasyonlarını çok önceden kurdukları için bir sorun yaşamadıklarını söyledi. Bu yıl Ülker'in 34 yeni ürün çıkardığını belirten Yurdagül dondurma pazarında yaşanan büyümenin her yıl artacağını da belirtti. Unilever Dondurma Pazarlama Direktörü Şükrü Dinçer, süt ve diğer hammaedde girişlerindeki fiyat artışları nedeni ile zam yapmak zorunda kaldıklarını ifade etti. Süt üretimi 2013'e kadar 23 milyon tona ulaşmalı Tarım Bakanlığı’nın yaptığı projeksiyonlara göre 2013 yılında 20 milyon tonu endüstriyel kullanım olmak üzere toplam süt üretiminin 23 milyon tona çıkması gerekiyor. Toplam tüketimin ise kişi başına 250 litre olmak üzere toplam tüketimin ise 20 milyon tona ulaşması hedefleniyor. Ancak Türkiye bu rakamların henüz oldukça gerisinde. 3 bine yakın tesiste yılda 10 milyon tün süt üreten Türkiye, bunun 2.5 milyon tonunu işlenmemiş halde kullanırken geri kalanını süt ürünleri olarak tüketiyor. Türkiye'de sokak sütü denilen kayıt dışı tüketim ise 1.8 milyon ton civarında. Kesin olmamakla birlikte yılda 2 milyar dolara yakın sütü kayıt dışı olarak kullanan Türkiye'de buna karşın markalı süt üreticilerinin toplam pazar cirosu 600 milyon YTL civarında. REFERANS GAZETESİ