Pakistan'ın kuzey batısında Afganistan sınırında bulunan Hindikuş dağlarında hayat süren, Büyük İskender'in ordusunun soyundan geldiklerine inanılan Kalaşlar, dini inançlarının parçası olan bahar bayramını ve tabiatın uyanışını bahar bayramı ile kutladılar. Denizden 3000 metre yükseklikte etrafı karlı dağlarla çevrili Kalaş vadisinin en büyük köyü Bumbaret'te toplanan Kalaşlar, Bölge halkı arasında ''Josi Mela'' olarak bilinen bahar festivalin düzenlediği köye, Taliban militanlarının etkin olduğu Svat, Dir ve Timergarah bölgesinden geçilerek, zorlu bir yolculuk sonucu ulaşılıyor. -BÜYÜK İSKENDER'İN ORDUSUNUN SOYUNDAN GELDİKLERİNE İNANIYORLAR Fiziksel görünüşleri, inançları ve gelenekleriyle bölgede yaşayan diğer halklardan büyük farklılıklar gösteren Kalaşlar, M.Ö. 2. yüzyılda Asya'yı fethetmek için Makedonya'dan yola çıkan Büyük İskender'in Afganistan'da iki yıl kaldıktan sonra Çin'e geçmek isterken Hindikuş dağlarında ölümüyle sonuçlanan son seferinde ülkelerine dönmeyen ve bölgede kalan ordusunun soyundan geldiklerine inanılıyorlar. İskenderin kayıp kabilesi olarak ta bilinen Kalaşlar, kendi isimleriyle anılan vadi boyunca uzanan Bamburet, Bartik, Trokal ve Aniş köylerinde yüzlerce yıldır Müslümanlar'la iç içe yaşıyor. Kalaşlar'ın nüfuslarının en fazla 4 yada 5 bin kişi olduğu tahmin ediliyor. Atalarına ait Hint-Avrupa dil ailesinden olan Burruşeski dilini konuşan Kalaşlar bir arada yaşadıkları Müslümanlarla Çitralce ve Urduca konuşarak anlaşıyor. En fazla 5 bin kadar kişinin konuştuğu tahmin edilen Burruşeski, UNESCO tarafından geçtiğimiz yıllarda tehlike altında olan diller listesinde ilk sırada yer almıştı. Dini inançlarında ve yaşam tarzlarında tabiat olaylarının büyük etkisi olan Kalaşlar çok tanrılı dine inanıyor. Zau (Güneş) ve Di Zaus (Tabiat)Kalaşlar'ın iki büyük tanrısı olarak kabul ediliyor. Şamanizmle benzerlik gösteren bu din Hinduizm, Zerdüşluk gibi diğer dinlerin ve eski mitolojilerin etkisiyle zamanla değişime uğradığı biliniyor. En uzun gün ve gecelerinde tanrılarıyla buluşan ve atalarına kurban kesen Kalaşlar inançları gereği ilk baharda, sonbaharda, kış ortasında olmak üzere üç bayram kutluyor. Bu inançları nedeniyle bölgede yaşayan Müslüman halk tarafından ''Kafir'' olarak İsimlendirilen Kalaşlar'ın yaşadıkları bölgenin ismin de yüz yıllardadır Kafirler ülkesi anlamına gelen Kafiristan olarak biliniyor. Çetin coğrafi yapısı nedeniyle geçen yüzyıla kadar bilinmeyen bölge, 1895 yılında Afganistan emiri Abdurrahman Han tarafından ele geçirilmiş ve bölgenin ismi Nuristan (Işık ülkesi) olarak değiştirilmiş olmasına rağmen bu isim yaygın olarak kullanılmıyor. Geleneklerine sıkı sıkıya bağlı olan ve içine kapalı yaşam sürdüren Kalaşlar, iki bin yıl öncesine dayanan kültürlerini, dillerini ve inançlarını korumuşlardır. TARIM VE HAYVANCILIKLA GEÇİNİYORLAR Tarım ve hayvancılıkla uğraşan Kalaşlar, dağları delerek inşa ettikleri su kanallarıyla taraçalar halindeki arazilerini sulayan Kalaşlar verimli topraklarında tahıl, sebze ve meyve yetiştiriyor. Hayatlarında önemli bir yeri olan içki ve uyuşturucu ihtiyaçlarını üzüm ve kenevirden ele ediyor. Hayvancılığın fazla yaygın olmadığı bölgede et ve süt ihtiyacını karşılamak için az miktarda keçi besleniyor. Yüzlerce yıldan beri bölgenin yönetimine, ticaretine ve güvenliğine hakim olan Müslümanlarla aynı köylerde sorunsuz olarak yaşayan Kalaşlar'ın bir kısmı zaman içinde Müslümanlığı seçmiş olsa da diğer kısmı kimliklerini, dinlerini, mitolojik ve kültürel geleneklerini yaşamaya devam ediyor. Ahmet Erkan Yiğitsözlü-Pakistan