'Makam' saltanatının böylesi: Almanya'da 9 bin, Türkiye'de 130 bin makam aracı var

Türkiye’de ekonomik kriz derinleşirken kamuda lüks araç kullanımı arttı. Resmi verilere göre kamuya ait araç sayısı 2021’de 111 bin 122 iken 2023’te 116 bin 904’e yükseldi. 2025 itibarıyla bu rakam 130 bin seviyesine dayandı. Türkiye’nin makam araçları ekonomik büyüklüğü kendisinden çok daha fazla olan Avrupa ülkelerinin birkaç katına ulaşmış durumda. Almanya’da 9 bin, Fransa’da 8 bin, Japonya’da 10 bin, İtalya’da ise yaklaşık 29 bin makam aracı bulunuyor.

Cumhuriyet'te yer alan habere göre hükümetin tasarruf genelgeleri kâğıt üzerinde kalırken makam araç filosu sürekli genişledi. 2024’ün ilk altı ayında araç satışından yalnızca 5 milyon TL gelir sağlanırken aynı dönemde yeni araç alımları için 161 milyon TL harcandı. Böylece satılan araçların sayısı alınanların yanında sembolik düzeyde kaldı.

Her makam aracı sadece alım maliyetiyle değil akaryakıt, bakım, sigorta ve şoför giderleriyle de bütçeye ağır yük getiriyor. 2012-2022 döneminde makam araçları için 46.1 milyar TL alım, 24.8 milyar TL kiralama harcaması yapıldı. Yalnızca 2023’ün ilk üç ayında araç kiralamaları için harcanan tutar yaklaşık 1.9 milyar TL oldu.

Türkiye’de kullanılan üst segment ortalama bir makam aracının deposu 73 litre benzin alıyor. Güncel yakıt fiyatlarıyla bu depo bir seferde yaklaşık 3 bin 765 TL’ye doluyor. 130 bin makam aracının deposunun yalnızca bir kez doldurulması bile toplamda 489 milyon 450 bin TL’ye denk geliyor. Üstelik bu araçların sıradan araçlara kıyasla daha sık ve uzun mesafelerde kullanıldığı düşünüldüğünde, yıllık yakıt giderinin çok daha yüksek boyutlara ulaştığı öngörülüyor.

Avrupa ülkeleri yıllardır makam araç sayılarını azaltıyor. Fransa, 2010’da 80 bin olan makam araç sayısını 65 bine düşürdü. İngiltere’de bakanların çoğu parlamentoya kendi araç