Tek parti döneminde seçim

Ali Emir Pakkan

Ali Emir Pakkan

01 Nis 2019 16:14
  • İstanbul'u kaybeden Türkiye'yi kaybeder. Yine film tekrarlandı. Muhalefet adayı Ekrem İmamoğlu almış başını giderken YSK'dan veri akışı kesildi! Ankara’da Mansur Yavaş rahat kazandı.

    Yine adil olmayan bir yarış izledik. Baskılar, tehditler, sandık hileleri ve oy hırsızlığı seçime gölge düşürdü. Kan akıtıldı.

    31 Mart mahalli seçim sonuçları, tek parti iktidarının sandıkta yenilebileceğine dair işaretler verdi. Ama bunun yolu seçimlerin güvenli, şeffaf, adil ve tarafsız bir ortamda yapılmasına bağlıdır.

    Türkiye, 1950'de bu başarıyı göstermiştir. 

    Kısaca değineyim...

    21 Temmuz 1946’da yapılan milletvekili seçimleri Cumhuriyet döneminin ilk çok partili seçimidir. CHP, 397, DP 61 milletvekili kazanmıştır.

    Tek parti, seçim sonuçlarına müdahale etmiş bazı sonuçlar iki üç gün sonra açıklanabilmiştir.

    DP, Meclis’in açılmasından sonra bütün gücünü seçim sisteminin değişmesine harcamıştır.

    36 ilde yapılmış olan seçimlerin tamamına itiraz ettiler. 27 milletvekilinin mazbatasının iptalini istediler.

    1 Eylül il genel meclis seçimlerinden, hile yapıldığı gerekçesi ile (56 ilçeden) çekildiler. Meclis’i boykot ettiler.

    1947 köy muhtar ve ihtiyar heyeti seçimlerinde aynı tartışmalar yapıldı. İçel’de iki defa yenilenen seçimleri DP kazandı. CHP’ye oy vermeye zorlanan köylüler, sandığa gitmeyince topluca tutuklandı!

    DP, antidemokratik kanunlar ve seçim sistemi değişmedikçe seçimlere katılmayacağını açıkladı. Tek Parti, İstiklal Mahkemeleri ile muhalefeti tehdit etti. DP geri adım atmadı, 6 Nisan ara seçimlerine katılmadı.

    10 Mayıs’ta İsmet İnönü liderler zirvesi düzenledi. Tarafsızlık sözü verdi. Seçim kanunu değişti. Gizli oy, açık tasnife geçildi.
    DP, seçim güvenliği ve yargı denetimi de istedi. Ve bütün bunlar gerçekleşti. 1950 genel seçimleri ile de Türkiye’de yeni bir dönem başladı. 27 yıllık tek parti iktidarı yerini DP’ye bıraktı.

    31 Mart seçimleri gösterdi ki, ilk demokratik ve yarışta, ikinci tek parti dönemi de bitirecektir.

    Ali Emir Pakkan
    01 Nis 2019 16:14
    YAZARIN SON YAZILARI