Rehber talebeler ve istişareler

Prof. Dr. Osman Şahin

Prof. Dr. Osman Şahin

24 Mar 2023 08:41
  • Günümüzdeki genç nesillerin yetiştirilerek hizmetlerde istihdam edilmelerinde kullanılacak metotların, yöntemlerin ve yolların neler ve nasıl olmaları gerektiği Hizmet Hareketi’nin en önemli bir meselesi haline gelmiştir. 

    Bu hayati mesele, birçok meclislerde ve toplantılarda üzerinde en çok müzakerelerin yapıldığı ve hal çarelerinin arandığı ve herkesin derdini çekip ıstırabını yaşadığı konuların başında gelmektedir.  

    Mükemmellik Problemi ve İstişareler

    Çözüm yollarının başında gelen en önemli vesilelerden biri olan istişarelerden tam anlamıyla istifade edilememektedir. Bunun böyle olmasında hem istişarelerin tam ruhuna uygun olarak bilinip uygulanamaması hem de çok hayati olan rehberlik konularında gençlere tam güvenilememesinden ve ayrıca mükemmellik peşinde olmaktan kaynaklanan istişarelerin ağırlığının gençlere devredilip sorumluluğun onlara bırakılmamasının çok büyük payı bulunmaktadır.

    Halbuki bunun böyle olmaması gerektiği ve muhakkak surette onların bu işlere katılımlarının gerçekleştirilmesi gerektiği hususu, her şeyde kendisine itaat edilmesi emredilen Allah Rasûlü’nün (SAV) hem beyanlarında hem uygulamalarında bizlere talim edilmektedir. Bunlardan aldığı derslerden hareketle asrımızın dertlisi de istişarelerin bu misyonunu ısrarla bu zamanın insanlarına anlatmaktadırlar: “Umumu ilgilendiren karar ve faaliyetlerde meselenin umuma mâl edilmesi adına meşveret çok önemlidir. İnsanlar bir mevzuun içine kendi fikirlerini kattıklarında –bu, minnacık bir fikir de olsa- kendilerini o işin içinde görür ve o yük ağır da olsa ellerini o yükün altına sokarlar. Fakat bir mevzu ile ilgili alınan kararların içinde kendi fikir ve teklifleri yok ise, kendi akıl ve düşünceleriyle o meseleye bir katkıda bulunmadıysalar, işin içine girmez ve ellerini de taşın altına sokmazlar. O halde yapılması gereken, yapılacak işlerin ağır bir defineyi taşımak gibi algılanmasını sağlamak ve pek çok omuzun işin altına girerek yükü hafifletmesi için fikir planında insanların meseleye iştiraklerini temin etmektir.”  (İdeal İstişare)

    Bu zamandaki gençlerin ihtiyaçları, onlara nasıl yaklaşılması gerektiği ve hangi metot ve yöntemlerin onlara ulaşılmasında daha verimli olarak kullanılabileceği gibi hususları yine en çok gençler bilebilirler. 

    Bu istişari toplantılarda başkanlık yapanların veya tecrübe sahibi olanların konuşulan konularda alınan kararların Hizmet’in stratejilerine, temel ilke ve prensiplerine, Kur’an’a ve Sünnet’e uygunluğunu kontrol ve takip etmeleri gibi bir görev ve misyonları olmalıdır. Fakat, alınacak kararlarda gençlerin veya istişare topluluğunun ekseriyetinin hissiyatına ve görüşlerine uygun olan kararlar alınmalıdır. Gerekli çaba ve gayretler gösterildikten sonra alınan kararların isabetliliklerinin yüksek olmasına bakılmamalı veya mükemmel olmaları aranmamalıdır. Bu alınan kararlar uygulamaya geçirilmelidir. Böylece, bu uygulamalarda başarılı olunan hususlardan ve aynı zamanda meydana gelen arızalar ve eksikliklerden ders almalarına ve hatalarını görmelerine imkân tanıyarak kabiliyetlerin, anlayışların ve görev ve sorumluluk alma bilinçlerinin gelişmesine imkân verilmelidir.

    İstişareler Tam Ruhuna Uygun Zapılmalı

    Bu toplantıları organize edip idare edenlerin, ilk toplantılarında istişarelerin mahiyetini ve istişarelerde takip edilmesi gereken adap, metot ve yöntemlerin neler olması gerektiği gibi hususları katılımcılarla paylaşmaları çok önemlidir. 

    Daha baştan, bu toplantıların bunlara uygun olarak yapılacağı konusunda herkesin anlaşmaya varması ve bunun deklere edilmesi gerekir ki bu konuşulan hususlar herkes için bağlayıcı olabilsin. 

    Ayrıca, katılımcılardan birkaç tanesine toplantı kurallarına uygun hareket edilip edilmediği hususunu takip görev ve yetkisi verilirse, otomatik bir iç denetim mekanizması da işletilmiş olur. Bu hususlarda, Fethullah Gülen Hocaefendi’nin İdeal İstişare ve Şûrâ gibi yazılarından müzakereli okumalar yapmak suretiyle istifade edilebilir.

    İstişarelerin Planlanması

    Toplantılar ruhuna uygun olarak gerçekleştirildiklerinde ve içerik olarak maddi ve manevi doyum sağladıklarında cazip ve çekici hale geleceklerdir. Katılımcılar bu görüşmelerin verimliliği, faydası ve sarfedilen zamana değdikleri hususunda ikna olmalıdırlar ki süreklilikleri mümkün olabilsin. Toplantıların iki ana bölümden meydana gelmesine dikkat edilmelidir.

    1. Manevi ve ihtiyaç duyulan değerler konusunda beslenme bölümü: Bu bölümde, ağırlıklı olarak temel eserlerden derlenmiş konuların ve bunları destekleyici mahiyette olan kaynaklardan da faydalanarak müzakereleri yapılmalıdır.  Bu konular takdim edilirken, Hazret-i Bediüzzaman’ın tespitlerinde ifade edildiği gibi, kuzularını hazmedilmiş, sindirilmesi kolay olan sütle besleyen koyun gibi olmalı ama yavrularına hazmedilmemiş kusmuğundan veren kuşlar gibi davranılmamalıdır.

    Günümüz nesilleri hükmü ve geçerlilikleri kıyamete kadar devam edecek Risale-i Nurları ve Pırlantaların dilini okuyup anlayabilecek bir seviyede değillerdir. Gençler, yüksek teknoloji ürünü olan cihazları ve görerek ve işiterek öğrenmeye imkân veren araçları kullanmaktadırlar. 

    Dolayısıyla, bu temel eserlerden konuların derlenerek onların anlayabilecekleri bir dille ve ayrıca takdimlerin sözlü ve görsel araçlardan da istifade ederek yapılmaları gerekmektedir. Konular belirlenirken önceliği toplantı katılımcılarının ihtiyaçları olan konulara vermek ve ayrıca onlar da başka gruplara rehberlik yapıyorlarsa o grupların da ihtiyacına cevap verecek şekilde seçmeye ağırlık verilmelidir.  Burada, rehberlik götürüleceklere anlatılması gereken konular, bunları anlatma teknik ve taktikleri gibi hususlar da çalışılmalıdır.  

    2. Rehberlik strateji, taktik, metot ve yöntemleri ve yapılması gerekenler hakkında alınması gereken kararların ele alındığı bölüm: Yukarıda da ifade edildiği gibi, toplantı adap, metot ve yöntemlerinin müzakere edildiği, gençlere götürülmesi gereken rehberlik konularının tespit edilerek masaya yatırıldığı ve yapılacak işlerin neler oldukları ve nasıl uygulamaya geçirilecekleri gibi hususlar bu ikinci bölümde ele alınmalıdır. 

    Bir taraftan toplantıların verimliliğini korumaya ve arttırmaya çalışırken diğer taraftan belirlenen toplantı sürelerine uyulması gibi teknik konuları da ihmal etmemek gerekir. 

    24 Mar 2023 08:41
    YAZARIN SON YAZILARI