DİYARBAKIR (A.A) - Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, yatırımların
hızlandırıcı etkisini yeni uygulamalarla daha da artırarak, GAPı daha ileriye
taşımayı hedeflediklerini belirterek, Bu nedenle GAP Eylem Planını revize
ediyoruz dedi.
Bakan Yılmaz, Diyarbakır Green Park Otelde düzenlenen GAP Eylem Planı
Revizyon Toplantısının açılışında yaptığı konuşmada, Güneydoğu Anadolu Projesi
(GAP) kapsamında başta sulama olmak üzere temel altyapı yatırımlarının, ekonomik
ve sosyal gelişmeyi sağlayacak eylem ve projelerin büyük bölümünün tamamlanması
amacıyla 2008 yılında GAP Eylem Planının uygulamaya konulduğunu hatırlattı.
-Gerçekleşme oranı yüzde 86ya ulaştı
Plan kapsamında sürüdürülen çalışmaların ardından GAP bölgesi yatırımlarının
merkezi bütçe içindeki payının yüzde 7den yüzde 14e yükseldiğini bildiren
Yılmaz, böylece 2007 yılında yüzde 62,2 olan GAPın genel nakdi gerçekleşme
oranının 4 yılda yüzde 86ya ulaştığını söyledi.
Yılmaz, bölgede sulamaya açılan alanın 370 bin 418 hektara ulaştığını,
yıllardır barajlarda depolanmış olan suyu alana taşıyacak sulama ana kanallarının
inşaatına başlandığını kaydederek, şöyle konuştu:
498 bin 728 hektar alana hizmet edecek ana kanalların inşaatına başlanmış
ve büyük bölümü 2012 yılı sonunda tamamlanma aşamasına gelmiştir. Aynı zamanda,
270 bin hektar alanı sulayacak sulama şebekelerinin proje yapımları da bitirilmek
üzeredir. 2012 yılında inşaat ihaleleri yapılacaktır. Böylece yeni plan döneminde
sulamaya açılan alan miktarı da hızla artacaktır. Sulama yatırımları ile eş
zamanlı ve koordineli olarak gerçekleştirilen ve 2.1 milyon hektar alanı kapsayan
toplulaştırma çalışmaları da 2012 yılı içinde tamamlanacaktır.
GAP kapsamındaki enerji yatırımlarında fiziki gerçekleşme oranı yüzde 74
düzeyini korumaktadır. Ama eylem planı kapsamında inşaatı devam eden ve Dicle
Nehrinin en büyük barajı olan Ilısu Barajının tamamlanmasıyla bu oran yüzde
90ı aşacak ve Cizre Barajının yapımının da önü açılacaktır. GAP kapsamındaki
santraller hala ülkemizin hidroelektrik üretiminin yarısını sağlamaktadır.
-Hastanede doğum oranı yüzde 91.2ye yükseldi
Bakan Yılmaz, eğitim, sağlık, istihdam ve sosyal koruma gibi toplumsal
gelişmenin temelini oluşturan alanlarda da gerçekleştirilen yatırımlar ile sosyal
göstergelerde hızlı ve olumlu gelişmeler yaşandığını bildirdi.
Bölgede okullaşma oranının yükselerek ülke ortalamasına yaklaştığını, yeni
kurulan üniversitelere destek verilmesi sonucu fakülte sayısı, program sayısı ve
üniversiteye kabul edilen öğrenci sayısının artığını anlatan Yılmaz, bu sayede
öğrencilerin daha modern koşullarda eğitim olanağına kavuştuğunu vurguladı.
Yılmaz, aynı süreçte sağlık hizmetlerinin kalitesinin de yükseldiğini
belirterek, şöyle dedi:
GAP illerinde 2008 yılında yüzde 78.8 olan hastanede doğum oranı 2011
yılında yüzde 91.2ye yükselmiştir. Anne ölüm oranı 2008 yılında yüz binde 38
iken, 2011 yılında yüz binde 19.7ye düşmüştür. Bebek ölüm oranı 2009 yılında
binde 20 iken, 2011 yılı sonunda binde 14e düşmüştür. Bölgenin altyapı
yatırımları önemli ölçüde tamamlanmıştır. Eylem planı, döneminde yapılan yaklaşık
bin 500 kilometrelik il ve devlet yolu ile bölgenin karayolu ağı
iyileştirilmiştir. Bölgedeki yatırımların artması ekonomik göstergelerde de
olumlu değişikliklere neden olmuştur. TÜİK verilerine göre, 2009 yılında GAP
Bölgesinde yüzde 17.4 olan işsizlik oranı, 2011 yılında yüzde 11.7ye düşmüştür.
Geçen 5 yıllık süre içerisinde bölgede yaşanan değişimler ve gelişmeler,
yapılan yeni araştırmalar da göz önüne alınarak yenilikçi, sürdürülebilir,
ekonomik ve toplumsal gelişmeyi hızlandırıcı ve istihdamı artırıcı yeni projeler
ve programlar geliştirerek uygulamaya koymak bölgesel gelişmeye büyük bir ivme
kazandıracaktır. Bölgenin rekabet gücünü artırmak, katma değeri yüksek ürünlere
yönelmek ve yaratılan katma değerin önemli bir kısmının bölgede kalmasını
sağlamak, altyapıya yapılan yatırımlarla doğan potansiyeli tam olarak kullanmak
ekonomik kalkınmaya hız verecektir. İnsanı hedef alan, çevreye duyarlı,
sürdürülebilir, gelir eşitsizliğini giderici, dezavantajlı alanları ve grupları
önceleyen programlar ve projeler geliştirmek toplumsal refah ve huzurun önünü
daha çabuk açacaktır. Kısacası, bugüne kadar yapılan yatırımların hızlandırıcı
etkisini yeni uygulamalarla daha da artırarak GAPı daha ileriye taşımayı
hedefliyoruz. Bu nedenle Eylem Planını revize ediyoruz.
-Dünyanın tek seferde yapılan en büyük toplulaştırma çalışması
Plan döneminde Kralkızı-Dicle cazibe sulaması isale kanalı inşaatının
tamamlandığını, Kralkızı-Dicle cazibe sulaması ana kanalının ise 2012 yılında
tamamlanmasının hedeflendiğini vurgulayan Yılmaz, şöyle devam etti:
Batman sağ sahil sulaması ana kanalı 140 kilometre uzunluğunda olup 18 bin
593 hektar alanı sulayacaktır. Ana kanalın 88 kilometresi tamamlanmış olup,
fiziki, gerçekleşmesi yüzde 71dir. 2013 yılında bitirilmesi hedeflenmiştir.
Sulama projeleriyle eş zamanlı yürütülen toplulaştırma projeleri ile tarlalar
modern tarıma uygun olarak şekillendirilmektedir. Eylem Planı ile 75 proje
kapsamında bin 551 köyde yapılacak toplulaştırma gerek ülkemizin gerekse dünyanın
tek seferde yapılan en büyük toplulaştırma çalışmasıdır. Bugün ihale edilmiş olan
toplulaştırma alanı eylem planı hedefinin çok üstündedir. Ayrıca toplulaştırma
yapılan her yerde tarlalar ve köyler sulama, kanalizasyon sistemi ve yola
kavuşmaktadır. 2011 yılı sonu itibariyle 860 bin dönüm alanda toplulaştırma
çalışmaları tamamlanmıştır.
-Sosyal barışa ve huzura katkı yapacak
Bakan Yılmaz, GAP Projesinin artık sadece enerji ve sulama yatırımlarından
oluşan bir altyapı projesi olarak değil, yerel girişimleri harekete geçiren
entegre bir bölgesel gelişme programı olarak ele alındığını söyledi.
GAP Projesi hepimizin geleceğine yapılan bir yatırımdır diyen Yılmaz,
sözlerini şöyle sürdürdü:
GAPa yapılacak yatırımlar, 21. yüzyılda Türkiyenin dünyada rekabet
gücünü sağlaması ve kendine yeterliliği anlamında fayda sağlayacaktır. GAP sadece
Güneydoğu Anadolu Bölgesi için değil tüm Türkiye için başarı, kalkınma ve
zenginlik sağlayacaktır. Tüm bunların yanı sıra proje, insanların refah
seviyesini artırarak, sosyal barışı, huzuru tesis etmek açısından da son derece
önemlidir. Ülkemizin göz bebeği GAPa büyük ivme kazandıran ve kazandırmaya devam
edecek olan GAP Eylem Planının revizyonu, sivil toplum, özel sektör ve kamunun
ortak çalışmasıyla hazırlanacak ve hızla hayata geçirilecektir.
-Saldırılara karşı halk tavır almalı-
Bakan Cevdet Yılmaz, bir süre önce 4 bakanın katılımıyla Silvan Barajının
temel atma törenin gerçekleştirildiğini anımsatarak, bu barajın Atatürk
Barajından sonra en büyük sulama barajı olacağını kaydetti.
Bu baraj kapsamındaki projelerin 4-5 yıllık süre içerisinde aşama aşama
hayata geçeceğini kaydeden Yılmaz, sözlerini şöyle tamamladı:
Halkımızın istihdamını refahını arttıracak olan bu baraj aynı zamanda
cazibeyle sulamaya yapma imkanı sağlayacağı için vatandaşla devlet arasındaki
enerji meselesini de çözecek bir projedir. Vatandaşımız artık enerjiye fazla para
ödemek zorunda kalmayacak. Neresinden bakarsanız bakın Silvan Baraj Projesi
hayati bir proje ve herkesin sahip çıkması gereken bir projelerdir.
Burada da bir üzüntümü açıkça söylemek isterim. Bakın bu projeye saldırılar
oluyor. Bana göre bu saldırı halkımıza yapılmış bir saldırıdır, halkımızın
ekmeğine yapılan bir saldırıdır. Halkımızın da bu konularda çok net bir şekilde
tavır alması gerektiğini düşünüyorum. Bu projeler, bölgemizin kalkınması ve
gelişmesi için olmazsa olmaz projelerimizdir. Ne olursa olsun kim ne yaparsa
yapsın biz doğru bildiğimizi yapmaya devam edeceğiz. Bu yatırımlarımızdan en ufak
bir geri adım atmayacağız. Halkımızın, ülkemizin yararına olan bu yatırımları
kararlı bir şekilde bütün fedakarlıkları yaparak hayata geçireceğiz.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakan Yardımcısı Kutbettin Arzu, Diyarbakır Valisi
Mustafa Toprak, Şanlıurfa Belediye Başkanı Ahmet Eşref Fakıbaba, Diyarbakır
Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Abdullah Sevinç ile çok sayıda sivil toplum
örgütü temsilcisinin katıldığı toplantı basına kapalı olarak devam ediyor.
Muhabir: Özgür Ayaydın - Ümit Özdal
Yayıncı: Behçet Güngör