Salgını kontrolden çıkaran neydi?

Bazen çelişkili olsa da bilim insanlarının anlattığı hikayelerin ortak bir yanı var:

Bilimsel çevrelerde bunun çoktandır beklenen büyük bir salgın olduğu aniden fark edildi ancak siyasi çevrelerin buna yeni bir koronavirüs olarak değil 'grip salgını' olarak yaklaşma hatasıyla yüzleştiler.

BBC Türkçe'de yer alan habere göre bazıları salgının yayılmasının doğası gereği üstel ve dinamikleri açısından öngörülemez olduğunu iddia ederken, diğerleri de Covid-19'un Çin'de ilk ortaya çıkışından kısa bir süre sonra başka yerlerde yayılmaya başlamasıyla birçok noktada kaçırılan fırsatları işaret ediyor.

Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'ndan epidemiyoloji alanında çalışmalar yapan Doç. Dr. William Hanage, sene başında "pandemi" kelimesiyle olan ilişkisini şu sözlerle anlatıyor:

"Pandemi kelimesini ilk kez 28 Ocak'ta arkadaşıma attığım bir mesajda kullandım. Dünya Sağlık Örgütü uluslararası önemde bir halk sağlığı acil durumu ilan etmişti. Eğer H1N1 (influenza) olsaydı zaten pandemi olarak adlandırılırdı diye düşündüğümü hatırlıyorum.

"Kelimenin kendisi pratik bir güce sahip olmasa da insanları harekete geçme yönünde bilgi vermek için güçlü. Ancak gecikme yardımcı olmadı.

"Hatta daha sonra virüsün Çin dışında da yayılmasına şahit olduk. Çoklu bir yayılımdı bu. İran'da ilk iki vakanın duyurulmasının ardından hızlanan ölüm haberlerinin bizi bir girdabın içerisine sokacağını biliyordum.

"Bir toplantıdaydım. İnsanlar olayın vahameti hakkında konuşuyorlardı. Ben de uçakta öksüren insanlardan bahsediyordum. Ardından ise birisi benim cümlemi tamamladı ve 'İnsanlar küt diye gitmeye başladı' dedi."