Ünlü ekonomistten iktidarı zorlayan soru

Ekonomist Uğur Gürses, ‘5 kat pahalıya mal olan otoyol projesi’ başlıklı yazısında önceki gün hizmete alınan Gebze-İzmir otoyoluna ait rakamları analiz etti. Gürses’in yazısının girişinde proje kapsamında verilen araç geçiş garantilerinden bahsediyor. 

“Sözleşmedeki Geçiş Garantisi (Otomobil eşdeğeri) Adet/Günlük

Osmangazi Köprüsü 40,000

Gebze-Orhangazi 40,000

Orhangazi-Bursa (Ovaakça) 35,000

Bursa (Ovaakça)- Balıkesir (Edremit ayrımı) 17,000

Balıkesir (Edremit ayrımı)- İzmir 23,000

2009’da ilk ihalesi yapıldığında “proje kapsamında köprünün maliyetinin 2.5-3 milyar dolar otoyolla beraber toplam maliyetin ise 6-7 milyar dolar olabileceği” ileri sürülüyordu. 2011’deki bir haberde maliyetin 9.5 milyar doları bulacağı vurgulanıyor. 2013’te açıklama yapan Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, otoyolun maliyetinin sorulması üzerine, “Projenin toplam maliyeti aşağı yukarı 11 milyar TL civarında. Sadece inşaat maliyeti 6 milyar dolar. Diğer girdileri de buna eklediğinizde 7,5 milyar doları buluyor. Türk parasına çevirdiğinde 13 milyar TL’yi geçiyor. 53 tane küçük ülkenin milli gelirinden büyük bir proje” demişti.

Dikkatinizi çekmiştir; 2013 Ocak ayında dönemin Ulaştırma Bakanı Yıldırım “TL’ye çevrildiğinde 13 milyarı geçiyor” demişti. Aradan 6 yıl geçti; şimdi 61 milyar harcanmış. Yıldırım bunu söylediğinde dolar kuru 1.75’te idi. Şimdi 5.60’ta. TL’nin değer kaybı tamam. Ama projenin başında ihale yapıldığında kur 1.55 imiş. Tahmini maliyet de bu kur üzerinden 11 milyar TL’ye yakın. Bugün bittiğinde ise 61 milyar TL olduğu açıklandı. Yani 5 kat pahalıya bitmiş. 2013’te 11 milyar TL olan bir maliyet 2019 fiyatlarıyla nerede