Taksim'de 1
Mayıs'ı kutlamak için toplanan kitlelerin coşkusunu izlerken, emeği ve emekçileri kutsayan
işçi marşlarını
iPod'umdaki kayıtlardan dinliyorum.
İlk sırada "Enternasyonal" var.
Her dilde ve Türkçede de bir dönem kitleleri sürükleyen "Enternasyonal" i dinliyorum.
"...Hem fabrikalar hem de
toprak/ Her şey emekçinin malı/ Tufeyliye tanımayız hak/ Her şey emeğin olmalı/ Cellatların döktüğü kan/ Bir gün onları boğacak/ Bu kan denizinin ufkundan/
Kızıl bir güneş doğacak/ Bu
kavga en sonuncu kavgamızdır artık/ Enternasyonalle kurtulur insanlık"
Sonra Kızılordu korosundan Rusçasını dinliyorum...
"Emeğin büyük ordusu parazitleri temizleyecek" diyor mealen Kızılordu Korosu... "... Velikoy armiy truda/ Vladet zemley imeem pravo/ No parazity- nikagda..."
1 Mayıs marşı
iPod'umda Cem Karaca'nın "1 Mayıs İşçi Marşı" da var.
"Günlerin bugün getirdiği,
baskı zulüm ve kandır./ Ancak bu böyle gitmez, sömürü devam etmez,/ Yepyeni bir hayat gelir, bizde ve her yerde./ 1 Mayıs, 1 Mayıs işçinin, emekçinin bayramı/ Devrimin şanlı yolunda, ilerleyen
halkların bayramı..."
Daha sonra Grup Yorum'dan
Avusturya İşçi Marşı'nı dinliyorum. "Fabrikalarda biz, tarlalarda biziz, biziz hayatı yaratan/ Din farkı bilmeyiz, dil farkı bilmeyiz, sanki doğduk bir anadan/ Anamız amele sınıfıdır, yurdumuz bütün cihandır bizim/ Hazırlandık son kanlı kavgaya, başta bayrağımız Leninizm..." iPod'umu susturup marşlardan global gerçeklere dönüyorum.
Bu marşları dinlediğim "iPod"u olduğu gibi,
Amerikan Apple şirketinin "
iPhone" ve "
iPad" benzeri diğer markalarını üreten Çin halk Cumhuriyeti'ndeki fabrikalarda neler olduğuna bakıyorum.
Çin'de neler oluyor?
Marşlardaki hayaller teoride gerçek oldu Çin'de.
Emekçi sınıfını temsil eden Çin Komünist Partisi tek başına ve tartışılmaz iktidarın sahibi. Artık parazitler emekçileri sömüremez yani bu ülkede...
Çin'in Çengdu kentindeki
Foxconn şirketine ait olan fabrikada iPad'ler üretiliyor.
Bu fabrikaya üretilen her iPad için 4 dolar ödüyor Apple.
Foxconn'un Şenzen'deki fabrikası da iPhone'u üretmekte.
Geçen yıl bu fabrikada 10'uncu işçi intiharı yaşanmış.
Li Hai adındaki 19 yaşında bir emekçi fabrikanın damından atlayarak hayatına son vermiş. Kötü çalışma ve
yaşam şartlarından kaynaklanan intiharlarda ölenlerin yaşları 19-25 arasındaymış.
Tüketiciler ve emekçiler
1 Mayıs'ta Taksim'de emeği kutsamak için toplanan kitleler de
tüketim toplumunun fertleri.
Bazılarının ceplerinde de iPhone'lar ve bazılarında da iPad'ler var mutlaka.
Binlerce lira ödeyerek sahip olmuşlar bu cihazlara.
Ve bunları satın alırken Çin'deki emekçi kardeşlerinin payına her cihazda 4 dolar düştüğünü herhalde düşünmemişlerdir.
Acaba Çin'deki emekçiler "Modern Zamanlar" ın fabrikasındaki Şarlo ve Apple'ın Bill Gates'i de bu fabrikanın patronu mu?
Çin Komünist Partisi'nin bu filmdeki rolü ne acaba?
Makinalaşmak istiyorum
İşçi marşlarını bırakıp Nâzım Hikmet'in şiirine dönüyorum...
"trrrrum, trrrrum, trrrrum!/ trak tiki tak!/ makinalaşmak istiyorum!/ beynimden, etimden, iskeletimden geliyor bu!/ her dinamoyu/ altıma almak için çıldırıyorum!/ tükrüklü dilim bakır telleri yalıyor,/ damarlarımda kovalıyor/ oto-direzinler lokomotifleri!/ mutlak buna bir çare bulacağım/ ve ben ancak bahtiyar olacağım/ karnıma bir türbin oturtup/ kuyruğuma çift uskuru taktığım gün!/ trrrrum, trrrrum/ trak tiki tak!/ makinalaşmak istiyorum"