Kendinizi kontrol edebilmenin üç etkili yolu

Süreçle beraber yaşanılan belirsizlikler, stres ve zorluklar, pek çoğumuzun yaşamını derinden etkiledi. Sosyal kısıtlanmalar, bireylerin duygusal ve zihinsel dayanıklılıklarını zorlayan faktörler haline geldi. Böylesine yoğun ve karmaşık bir durumda, kontrol mekanizmalarımızın zayıfladığını hissetmek oldukça doğal. Kendini disipline etmek, uzun vadeli hedeflerden sapmamak ya da ani dürtüleri yönetmek her zamankinden daha büyük bir mücadele gerektirebilir. Bu mücadele, kimi zaman sosyal medyada fazla vakit geçirmemek, kimi zaman gereksiz tepkilerden kaçınmak ya da yemek alışkanlıklarını kontrol altında tutmak şeklinde karşımıza çıkabilir. Asıl mesele, "neden"lerinize odaklanmaktır; yani, yaşamınızda önem verdiğiniz değerleri korumak ve bu süreçte kendinize karşı sabırlı ve şefkatli olabilmektir. Değişime zorlamak yerine, öz şefkatle  adım adım kendinizi şekillendirmeyi deneyebilirsiniz.

Özdenetim, esas olarak beynin planlama, problem çözme ve karar alma merkezi olan ön beyinde davranışları denetleme şeklinde oluşur. Beynin ön kısmındaki sinir bağlantılarının fazlalığı, planlama yapmayı, alternatif eylemleri düşünmeyi sağlar.

Current Opinion in Psychology dergisinde yayınlanan 2024 tarihli bir çalışmaya göre, özdenetimi yüksek bireyleri diğerlerinden ayıran temel faktör, üç tür yöntemi etkin şekilde kullanma yetenekleridir. Kontrol mekanizmasını güçlendirmek için etkili üç yöntem arasında ilk sırada durumsal olanlar yer alır.

1. Ortamı düzenleme

Kendinizi kontrol etme çabalarınızı desteklemek için ortamınızı doğru seçmeniz veya değiştirmeniz gerekebilir. Yalnızca iradenize güvenmek yerine, çevrenizdeki cazibeleri azaltabilmek veya çevrenizi düzenleyebilmek önemlidir . Örneğin, evde ders çalışan bir öğrenci, oturma odasındaki televizyonun yanında çalışmanın dikkatini dağıttığını fark edebilmelidir. Bununla mücadele etmek için yapması gereken, televizyondan ve hatta diğer dikkat dağıtıcı unsurlardan uzak bir çalışma alanı oluşturmaktır. Ortamını değiştirerek televizyon izleme i