Kumanda merkezinde kim var?

KİEV-Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın davetlisi olarak önceki akşam Ukrayna’ya doğru yola çıkarken, bazı meslektaşlarımız müstehzi edayla laf dokundurmaya çalıştılar: “Ne işiniz var oralarda?” Ukrayna’yı doğru perspektiften değerlendirirseniz, tarihin akış hızını ve yönünü tam olarak görebilirsiniz. Meşhur stratejist Brezinski’nin “satranç tahtası” teorisini hatırladığımızda bu ülkenin küresel oyundaki rolünü daha iyi algılayabiliriz. Amerika ve diğer süper güç alternatifleri (Rusya, Çin, Hindistan, Fransa ve Almanya) arasındaki dengeyi etkileme kabiliyetine sahip beş ülkeden biridir Ukrayna. Diğer ülkeleri sayalım: Türkiye, İran, Güney Kore ve Azerbaycan... Kritik rolleri nedeniyle olsa gerek, bu ülkelerin başı hiç beladan kurtulmaz. Darbe senaryoları, iç çatışmalar, kalkışmalar, faili meçhul cinayetler, sosyal gerginlikler her zaman gündemdedir. Ukrayna’yı kamuoyumuz Rusya ile arasında bu aylarda periyodik olarak çıkan doğalgaz kavgasıyla daha iyi bilir. Ukrayna, Rusya’nın Avrupa’ya açıldığı en önemli enerji koridorudur. Ukrayna da bunun farkındadır, kimi zaman doğalgaz vanasını kısarak veya kaçak kullanıma fırsat yaratarak posta koymaktan çekinmez. Rusya’nın Türkiye üzerinden Avrupa’ya yeni bir enerji koridoru açma girişimi biraz da bu zorunluluktan kaynaklanır. Ama Rusya bu mecrayı kendi başına bırakmaz. Sivastopol’daki donanmanın 2017’de dolan süresini 40 yıl daha uzatmayı başardı. Yani, Rusya, 2057 yılına kadar Ukrayna’nın en önemli liman kentinde askeri güç olarak yerini koruyacaktır. Bunun ne anlama geldiğini biraz açmak gerekirse, Kafkaslardaki Güney Osetya savaşını hatırlatalım. Rusya, Sivastopol’daki donanmasını buraya kaydırmıştı. Karadeniz’in güvenliği bakımından kritik önemdedir. Bu ülkeyi Türkiye açısından önemli kılan bir başka unsur, tarihi ve kültürel nitelikteki Kırım Türkleri’nin pozisyonudur; çok ciddi mülkiyet ve temsil sorunları var. Başbakan, Kiev’e ayak basar basmaz Kırımlı temsilcilerle bir araya geldi, sorunlarını dinledi ve muhataplarına aktardı. O nedenle, b