Ukrayna krizinin çözümünde yeni bir diplomatik süreç: Güvenlik garantileri sonuç verir mi?

Avrupalı liderler, Ukrayna'ya tam NATO üyeliği alternatifi oluşturabilecek modeller üzerinde çalışıyor. Bu kapsamda Ukrayna'nın savunma kapasitesinin kalıcı desteklenmesi, saldırı durumunda koordineli askeri tepki ve ekonomik ve siyasi iş birliği mekanizmaları tartışılıyor. Ancak bu modelin NATO'nun kolektif savunma mekanizması kadar güçlü olmayacağı da belirtiliyor. NATO’nun en son Ukrayna için iki aşamalı güvenlik yaklaşımı, hem acil çatışma durumunda, hem de ülkenin uzun vadeli güvenlik ihtiyacını karşılamayı hedefliyor. 

Diğer taraftan Moskova ve Kiev arasında müzakere adına uzlaşmaz tutumlar devam ediyor. Temel konularda tarafların şartlarında ilerleme yok diyebiliriz. Önümüzdeki dönemde diplomatik çabalar hız kazanacak ancak bunun yanında çatışmaların da yoğunluğu pazarlık pozisyonlarını etkilemeye devam edecek. Başka bir husus ise ateşkes sonrasında Avrupalı ülkelerin Ukrayna'ya asker gönderme konusunda henüz nihai karar vermiş olmamaları. Bu tutumdan Batılı ülkelerin askeri angajman konusundaki temkinli yaklaşımını ve Rusya ile direk karşı karşıya gelmeme isteğini görüyoruz.

Müzakere süreleri uzadıkça Ukrayna’nın yıkımı ve ülke kaynaklarının yok edilmesi katlanarak artıyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın ya da Avrupalı liderlerin barış girişimleri sonuç vermezse, Ukrayna hem askeri yenilgiyle karşı karşıya kalacak hem de ekonomik olarak çökecek. Ayrıca en önemlisi insan kaynakları bitecek. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin komuta yapısına yönelik artan hoşnutsuzluk ve ciddi personel sıkıntısı önemli problemler olarak Kiev yönetiminin karşısında duruyor. Asker ve mühimmat yetmezliği nedeniyle cephelerde şartların Ukrayna için giderek daha sorunlu hale geldiği bir gerçek. Bütün bunların farkında olan Rus ordusu kendi açısından riskli atraksiyonlara girmeden ağır ağır mesafeler alıyor.