Montrö Sözleşmesi nedir, ne değildir?

⏱ Okuma Süresi 3 dk•Yayınlanma Cumartesi, Şubat 26 2022

Emekli Büyükelçi Şükrü Elekdağ, Rusya-Ukrayna savaşı ile gündeme gelen Montrö Sözleşmesi ile ilgili bilinmesi gereken her şeyi 2019 yılında Sözcü gazetesi yazarı Uğur Dündar'a anlattı. Dündar, bugünkü köşesinde o söyleşiyi hatırlattı.

Sözcü gazetesi yazarı Uğur Dündar; "Bugün Montrö Sözleşmesi'nin Türkiye'ye güvenlik açısından neler sağladığını ve feshedilmesi (sona erdirilmesi) halinde neler kaybettireceğini, Sayın Elekdağ ile 21 Aralık 2019 tarihindeki söyleşimize dayanarak bir kez daha hatırlatacağım." diyerek Sözleşme ile ilgili bilinmesi gerekenleri aktardı.

İşte Montrö Sözleşmesi konusunda bilinmesi gereken her şey!..

Değerli okurlarım,

Dünkü yazımda Rusya'nın Ukrayna'ya neden saldırdığını ve bu süreçte Türkiye'nin ne yapması gerektiğini, öngörüleri hep doğru çıkan emekli Büyükelçi Şükrü Elekdağ ile yaptığım söyleşiye dayanarak açıklamıştım.

Bugün de Montrö Sözleşmesi'nin Türkiye'ye güvenlik açısından neler sağladığını ve feshedilmesi (sona erdirilmesi) halinde neler kaybettireceğini, yine Sayın Elekdağ ile 21 Aralık 2019 tarihindeki söyleşimize dayanarak bir kez daha hatırlatacağım.

???

ŞÜKRÜ ELEKDAĞ (Ş.E.): Sözleşme, Boğazlar'dan geçişte Karadeniz'e sahildar olmayan devletlere birçok kısıtlamalar getirmek suretiyle, Türkiye'nin güvenliği için gerekli koşulları yaratacak ve Rusya'nın güvenlik ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde dizayn edilmiştir. Karadeniz'de kıyısı olmayan devletler barış zamanında en az 8 gün önceden Karadeniz'e gidecek savaş gemilerinin sayısını, tipini ve geçiş tarihini Türk yetkili makamlarına bildirmeye mecburdurlar. Bu devletlerin Boğazlardan aynı anda transit geçecek gemilerinin sayısı 9'u ve tonajı da 15 bin tonu geçemez. Keza, kıyıdaş olmayan devletlerin Karadeniz'de bulunduracakları gemilerinin toplam tonajı 30 bin tonla sınırlıdır. Tek bir devlet için bu tonaj 20 bin tonu geçemez. Ancak, Karadeniz'deki en güçlü donanmanın t